پهنه‌بندی خطر زمین‌لغزش با استفاده از مدل آنتروپی شانون (مطالعه موردی: حوضه آبریز طالقان)

مرور خسارات ناشی از زمین‌لغزش، لزوم بررسی عوامل تاثیرگذار بر وقوع این پدیده و پیش‌بینی رخداد آن را به اثبات می‌رساند. ازاین‌رو، هدف از پژوهش حاضر بهبود نتایج پیش‌بینی وقوع زمین‌لغزش در حوضه آبریز طالقان با استفاده از تئوری آنتروپی شانون می باشد. از میان عوامل موثر بر وقوع زمین‌لغزش، ده عاملِ ارتفاع، شیب، جهت شیب، زمین‌شناسی، پوشش گیاهی، کاربری اراضی، تراکم آبراهه، گسل، جاده، بارش به‌عنوان متغیرهای مستقل و پهنه‌های لغزشی به‌عنوان متغیرهای وابسته در نظر گرفته شد. سپس با استفاده از اندکس آنتروپی، برای هر یک از این عوامل با توجه به میزان اثرگذاری آن‌ها، وزن دهی انجام گرفته و نقشه ارزش هر پارامتر با توجه به وزن آن، تهیه شد. در مرحله بعد، با استفاده از تلفیق این نقشه‌ها با نقشه پراکنش لغزش‌ها، نقشه پهنه‌بندی خطر برای حوضه موردمطالعه ترسیم شد. پس از محاسبه شاخص آنتروپی شانون، مشخص شد 86 درصد از مساحت زمین‌لغزش‌ها در سه رده خطر متوسط، پرخطر و خیلی پرخطر قرار دارند و این نشان می‌دهد نقشه نهایی پهنه‌بندی، بر مبنای شیوه صحیحی تهیه‌شده است. هم‌چنین، شاخص مجموع کیفیت (qs) در این روش برابر با 2.3 به دست آمد که بیانگر صحت و مطلوبیت بیشتر این روش جهت پهنه‌بندی خطر زمین‌لغزش در حوضه آبریز طالقان است. میزان شاخص دقت روش(p) نیز، برای مدل آنتروپی، برابر 0.24 بود که نشان از تفکیک‌پذیری مناسب‌تر پهنه‌های خطر در این روش دارد.

Landslide hazard zonation using of model Shannon entropy(case study: Taleghan watershed)

Reviewing the damage caused by landslide proves the need to examine the factors influencing the occurrence of this phenomenon and the prediction of its occurrence. Therefore, the purpose of this study was to improve the prediction of landslide occurrence in the Taleghan watershed using Shannon Entropy Theory. Among the factors influencing the occurrence of landslide, ten factors of elevation, slope, slope direction, geology, vegetation, land use, water congestion, fault, road, rainfall as independent variables and sliding zones were considered as dependent variables. Then, using the entropy index, weighing was calculated for each of these factors based on their effectiveness, and the value map of each parameter was calculated according to its weight. In the next step, by mapping these maps with the map of landslides, a risk zoning map for the basin was drawn up. After calculating the Shannon entropy index, it was determined that 86% of the landslide area is in three mediumrisk, highrisk and highly hazardous areas, indicating that the final map of the zoning is based on the correct method. Also, the total quality index (Qs) in this method was equal to 2.3, which indicates that this method is more reliable and more suitable for zoning of landslide hazard in Taleghan watershed. The accuracy of the method (P) for the entropy model was equal to 0.24, indicating a more appropriate resolution of the risk zones in this method.