شناخت پراکنش فضایی شار همگرایی رطوبت تجمعی عمودی vimfc بر روی وردسپهر ایران طی دوره آماری 2013-1979

هدف از انجام این پژوهش شناسایی پراکنش فضایی شار همگرایی رطوبت تجمعی عمودیvertically integrated) moisture flux convergence) ( بر روی جو ایران است. برای نیل به این هدف از داده‌های ماهانه شبکه‌ای ecmwf طی بازه زمانی 1/1979 تا 12/2013 بهره گرفته شد. در ابتدا بر پایه‌ی میزان نم ویژه موجود در جو، وردسپهر به سه لایه ی پایینی (1000-850 hpa)، میانی (775-700 hpa) و بالایی (600-500 hpa) تقسیم شد. به‌منظور دستیابی به تغییرات فضایی vimfc بر روی ایران از روش‌های خودهمبستگی فضایی موران جهانی و لکه‌های داغ در سطح معناداری 90، 95، 99 و 99/99 درصد بهره برده شد. نتایج این پژوهش نشان داد که پراکنش فضایی vimfc در ایران در طی لایه اول وردسپهر و به‌ویژه در طی ماههای گرم سال دارای الگوی خوشه‌ای بالاست و در ماههای سرد سال و در لایه سوم وردسپهر، الگوی خوشه‌ای کاهش می‌یابد. بر اساس شاخص لکه‌های داغ در لایه اول وردسپهر مناطق کم ارتفاع، در لایه دوم وردسپهر مناطق مرتفع کوههای البرز، زاگرس و مرکزی و در لایه سوم وردسپهر مناطق بادپناه کوه های مرکز و شرق ایران دارای الگوی خودهمبستگی فضایی مثبت (نقاط داغ) است. یافته‌ها بیانگر آن است که در فصل زمستان و پاییز در طی دوره دوم (2013-1999) گستره ی نقاط داغ vimfc کاهش قابل‌توجهی را نسبت به دوره اول موردبررسی (1998-1979) بر روی ایران نشان می‌دهد.

Recognition of spatial distribution of convergence fluctuation of VIMFC vertical cumulative moisture on Iran’s atmosphere during 1979-2013

The aim of this study is to identify the spatial distribution of Vertically Integrated Moisture Flux Convergence (Vertically Integrated) Moisture Flux Convergence) on Iran rsquo;s atmosphere. To achieve this aim, the monthly ECMWF gridded data used during the period from 1/197912/2013. First, based on the specific humidity content in the atmosphere, troposphere divided into three layers (8501000hPa), mid (700775hPa) and upper (500600hPa). In order to achieve VIMFC spatial variations on Iran, spatial selfcorrelation methods of globular moron and hot spots used at 90, 95, 99 and 99/99 percent significance levels. The results of this study showed that the spatial distribution of VIMFC in Iran during the first layer of troposphere and especially during warm months of year has a high cluster pattern and in cold months of the year and in the third layer of troposphere cluster pattern decrease. Based on the hot spots index in the first layer of troposphere low height regions, in the second layer of troposphere the high regions of the Alborz, zagros and central mountains and in the third layer of troposphere alpine regions of central and eastern Iranchr('39')s mountains has positive spatial selfcorrelation (hot spots). The results show that in winter and autumn during the second period (19992013), the range of hot spots of the VIMFC show a significant reduction compared to the first period (19791998) on Iran.