تحلیل آماره ها و بی هنجاری های بارش های ایران در دوره گرم سال (1951-2010)

بررسی تغییر پذیری الگوی فضائی زمانی بارش که می تواند منجر به تغییر اقلیم شود، به دلیل تاثیر گذاری شدید آن در عرصه های مختلف مورد توجه می باشد. به همین منظور پس از دریافت داده های بارش روزانه 27 ایستگاه همدیدی در دوره 60 ساله(2010-1951) کیفیت آن بررسی و مجموع بارش ماهانه و آماره های لازم برای ادامه فرایند تحقیق از قبیل میانگین، ضریب تغییرات، چولگی، برآورد احتمال 20% حد بالای بیشینه و کمینه میانگین بارش از طریق تجربی برای یک دوره 60 ساله و دو دوره 30 ساله(1980-1951 و 2010-1981) و دو دوره 10 ساله (1960-1951 و 2010-2001) برای هریک از فصول بهار و تابستان محاسبه گردید. بررسی ها تغییرات نسبتا کمی را در الگوهای بارش بهار و تابستان، در سواحل کاسپین، شمال غرب غرب، طی 30 ساله و 10 ساله دوم نسبت به دوره 60 ساله و 30 ساله و 10 ساله اول نشان می دهد. به طور کلی از شمال و شمال غرب به سوی جنوب و جنوبشرق از میانگین بارش کاسته و بر مقدار ضریب تغییرات و چولگی افزوده می شود. به غیر از حوزه کاسپین، در بقیه ایستگاه ها میانگین بارش بهاره بیشتر از میانگین بارش دوره تابستان است. تفاوت آشکاری در ویژگی های بلند مدت بارش و تغییرات آن وجود دارد. نکته قابل توجه افزایش ضریب تغییرات دوره 30 ساله و 10 ساله دوم نسبت به دوره های متناظر در همه ایستگاه ها است که بیانگر کاهش میانگین ماهانه و فصلی بارش بهار و تابستان است که نتایج روندیابی و تفاضل دهه اول از دهه دوم نیز آن را تائید می کند. بیشترین کاهش در نیمه شمالی و غربی رخ داده است. در 30 سال دوم توالی سال های خشک فراگیر و ایستگاه های درگیر با خشکسالی بیشتر شده است. بنابر این تغییر اقلیم را برای سواحل کاسپین و نیمه غربی تائید می کند.

Analysis of statistics and anomalies of rainfall in Iran during the Warm period(1951-2010)

Investigating the variability of the spatialtemporal pattern of rainfall, which can lead to climate change, due to its strong impact, is of interest to various scientists. For this purpose, after receiving the daily precipitation data of 27 stations for the period of 60 years (20101951), its quality and the total monthly precipitation and statistics necessary for the continuation of the research process such as mean, coefficient of variation, skewness, probability estimate of 20% The upper limit of the maximum and minimum rainfall average were calculated experimentally for a period of 60 years and two 30year periods (19511980 and 19812010) and two periods of 10 years (19511960 and 20102001) for each of the spring and summer seasons Was calculated. The studies show relatively modest variations in spring and summer precipitation patterns on the Caspian coast, NorthwestWest, 30 and 10 years old, compared to the 60year, 30year, and 10year periods. In general, the mean of precipitation decreases from north and northwest to south and south east and increases the amount of coefficient of change and skidding. Except for the Caspian Basin, in the remaining stations, the average spring precipitation is higher than the average summer rainfall. There is a clear difference in the longterm characteristics of precipitation and its changes. It is worth mentioning that the increase in the coefficient of variation of the 30year and 10year periods is comparable to the corresponding periods at all stations, which indicates a decrease in the monthly and seasonal mean of spring and summer precipitation, which confirms the results of the decade and the first decade of the second decade. The greatest decrease occurred in the northern and western parts. In the second 30 years, the incidence of dry sunshine and droughtaffected stations has increased. Therefore, it confirms the climate change for the Caspian and the Southwest coast.