پدیده ژئومورفولوژیک تپه‌های مارنی و تاثیر آن بر کیفیت شیمیایی آب کشاورزی (مطالعه موردی: حوضه آبخیز کلاته سادات سبزوار)

در این پژوهش به بررسی نقش عوارض ژئومورفولوژی در تغییر کیفیت شیمیایی آب در بخشی از جغرافیای شمال شرق کشور پرداخته شده است. عارضه ژئومورفولوژی مورد بحث در این پژوهش تپه های مارنی است که حاصل فعالیت های آتشفشانیرسوبی دوران سوم زمین شناسی می باشد و به نقش شیمیایی اثرات این تپه ها در گل آلود کردن آب یکی از رودخانه های جاری در پهنه آن (رودخانه کلاته سادات در غرب سبزوار) جهت آبیاری اراضی کشاورزی اطراف این رودخانه پرداخته می شود که در اصطلاح عامیانه به آن آب رنگ کردن می گویند. در این مطالعه از روش های مشاهده میدانی، مصاحبه با کشاورزان محلی، برداشت و آنالیز نمونه آب و آزمایش های فیزیکوشیمیایی استفاده شده است. نتایج آزمایش ها و مقایسه کیفیت شیمیایی آب زلال و گل آلود نشان داد که میزان درصد رسوب (گل آلودگی)، سختی کل (غلظت کلسیم و منیزیم) و شوری آب (هدایت الکتریکی) در آب گل آلود بیشتر است؛ اما تحلیل آماری و رسم نمودار شولر و ویل کاکس و طبقه بندی ssp و sar مشخص کرد که این افزایش در حد بحرانی و آسیب پذیر نیست و کیفیت آب شرب و کشاورزی رودخانه کلاته سادات و حتی سختی کل آن در وضعیت مطلوب و خوبی است. به عبارتی تپه های مارنی و گل آلودگی آب سبب تغییرات قابل توجه در کیفیت شیمیایی آب رودخانه نمی شود؛ لذا از آب گل آلود می توان برای آبیاری اراضی کشاورزی استفاده کرد.

Geomorphologic Phenomenon of Marly Hills and its Effect on Chemical Quality of the Agricultural Water (case study: Kalateh-Sadat watershed of Sabzevar)

AbstractIn this research, to review the role of geomorphological phenomena has been discussed in the change of chemical quality of water in the part of geography the north east of the country. Geomorphological phenomenon discussed in this research is marly hills that is result of volcanicsedimentary activities of geological tertiary and is discussed the role of chemical effects this hills in mudding water one of the rivers current in its area (KalatehSadat river in west Sabzevar) to irrigate agricultural lands around this river, that slang term to it watercoloring they say. In this study, methods of field observation, interview with local farmers, sampling and analysis of water and physicochemical experiments have been used. The results of tests and comparative the chemical quality of clear water and muddy water showed that the rate of deposition percent (turbidity), total hardness (concentration of calcium and magnesium) and water salinity (Electrical Conductivity) is higher in muddy water; but statistical analysis and diagramming Schuler Wilcox and classification of SSP and SAR determined that this increase is not as critical and dangerous and the quality of potable and agricultural water of Kalateh Sadat river and even its total hardness is in favorable condition and well. In other words, marly hills and water mudding does not cause of significant changes in water chemical quality of river; Therefore, can be used of muddy water for irrigating agricultural land.