تحلیل تغییرات جزیره حرارتی سطوح شهری در روز و شب با استفاده از محصولات چند زمانه سنجنده مادیس (مطالعه موردی: کلانشهر تهران)

اصطلاح جزیره حرارتی شهری (uhi)، پدیده تغییر دمای مناطق شهری در مقایسه با مناطق پیرامون آن را توصیف می کند. اثرات uhi شامل: افزایش مصرف انرژی و آب، افزایش آلودگی هوا و تداخل در آسایش حرارتی می باشد. جزیره حرارتی سطوح شهری (suhi) در برگیرنده الگوهای دمای سطح زمین (lst) درمناطق شهری است که با uhi در لایه تاج پوشش شهری و لایه مرز شهری (ubl) در ارتباط است و با سنجش از دور حرارتی قابل بررسی است . با توجه به اینکه suhi دارای نوسانات روزانه و فصلی می باشد لذا نیاز به داده های چند زمانه در تحلیل suhi، دور از انتظار نیست. در این تحقیق از داده های چند زمانه modis (آکوا و ترا)، به منظور تحلیل suhi در شب و روز در کلانشهر تهران استفاده شد. خواص فیزیکی و بیوفیزیکی سطح زمین از قبیل کاربری اراضی، ارتفاع، آلبدو، شاخص پوشش گیاهی ndvi و شاخص سطوح نفوذناپذیر ndbi به منظور تفسیر تغییرات lst و suhi استفاده شد. نتایج نشان داد که suhi در تهران، دارای نوسانات مکانی و زمانی روزانه و فصلی است به طوریکه در ایام گرم سال در طول روز جزیره سرمایی سطوح شهری (sucl) در سطح شهر تهران تشکیل می شود. در شب مقدار شاخص suhi بین 2 تا 5 درجه سانتی گراد (حداکثر در بهار) متفاوت است. همچنین نتایج نشان داد که ویژگی های حرارتی متفاوت پوشش های زمین، آلبدو و ارتفاع مهمترین عوامل تغییرات روزانه suhi تهران است در حالی که تغییرات فنولوژیکی پوشش گیاهی و آلبدو، مهمترین عوامل تغییرات فصلی suhi تهران می باشد.

Investigation of changes in surface urban heatisland (SUHI) in day and night using multitemporal MODIS sensor data products (Case Study: Tehran metropolitan)

The term urban heat island (UHI), described the phenomenon of climate change in urban areas compared with surrounding rural areas. UHI effects include: increasing in energy and water consumption, air pollution expansion and interfering in thermal comfort. Surface urban heat island (SUHI) contains patterns of land surface temperature (LST) in urban areas that has interaction with UHI in urban canopy layer and urban boundary layer and investigate with thermal remote sensing. SUHI has diurnal and seasonal variations so requires multitemporal data to analysis SUHI. In this study, the multitemporal MODIS (Aqua and Terra) data product were used to analyze the SUHI in day and night in Tehran metropolitan. Physical and biophysical surface properties such as: land cover/land use (LULC), elevation, albedo, vegetation index (NDVI) and impervious surfaces index (NDBI) were used to interpretation of the LST and SUHI changes. The results showed that SUHI in Tehran, has spatialtemporal diurnal and seasonal variation. So that during warm days the surface urban cool island (SUCL) is formed in Tehran. At night times, SUHI index values was different between 2 and 5 ° C (maximum in the spring). The results also showed that different of land cover thermal properties, albedo and elevation was the most important factors is the diurnal changes of SUHI while phonological changes of vegetation and albedo, was the most important factors in seasonal changes of SUHI.