تجزیه و تحلیل دی ان ای باستانی (adna) استخوان بزهای اهلی دوره نوسنگی دشت‌های کاشان و قزوین

ژنتیک باستان شناسی یکی از علوم میان رشته ایست که در چند سال اخیر نقش کلیدی در روشن شدن بسیاری از مسایل باستان شناسی، به ویژه مسایل مرتبط با فرآیند اهلی شدن داشته است. از آنجایی که بز نقش کلیدی در اقتصاد معیشتی جوامع انسانی داشته که در زیست بوم‌های مختلف زندگی می‌کرده است، یکی از گونه های اهلی است که بیشتر از سایر گونه‌ها، مطالعات ژنتیک باستان شناسی روی آن انجام شده است. از این رو وضعیت اهلی شدن و گسترش این حیوان در مناطق مختلف جهان روشن‌تر است. پژوهش حاضر با استفاده از روش‌ها و رویکردهای دانش ژنتیک باستان شناسی و دی ان ای باستانی، ده نمونه از بزهای مورد بهره برداری جوامع نوسنگی دشت‌های کاشان و قزوین را بررسی و رابطه نیایی آنها با یکدیگر و با جمعیت‌های بزهای اهلی و وحشی امروزی را معین کرده است. تحلیل‌ها نشان می‌دهد که این نمونه های باستانی رابطه فیلوژنتیکی نزدیکی با جمعیت وحشی a دارند که امروزه در جنوب شرق ترکیه زندگی می‌کنند؛ از این ‌رو، شواهد ژنتیکی نشان می‌دهد که جوامع نوسنگی دشت‌های کاشان و قزوین در حدود 7500 سال پیش، از بزهای اهلی بهره برداری می‌کرده اند که به احتمال بسیار یک یا دو هزار سال پیش تر در جنوب شرق ترکیه اهلی شده بودند.