تحلیل الگوهای استقراری محوطه های مس سنگی متاخر دشت همدان بر اساس توزیع رتبه- اندازه و مدل آنتروپی شانون

مطالعه دشت همدان، به عنوان یکی از نواحی مهم در بین دو منطقه زاگرس مرکزی و شمال مرکزی فلات ایران و نقش آن در شکل دهی روند پیچیده سازی‌های اجتماعی و اقتصادی دوران متاخر مس سنگی، یکی از نیازهای تحقیقاتی است که جای خالی آن در مطالعات غرب ایران دیده می‌شود. در این پژوهش، در مجموع 39 محوطه شناسایی شد و مورد تحلیل باستان‌شناختی قرار گرفت و در تحلیل داده‌ها، از تحلیل‌های رتبه- اندازه و شاخص آنتروپی، هم زمان و یکجا استفاده شد تا ضرورت وجود این دو تحلیل، به منظور تکمیل نتایج یکدیگر آزمایش شود و با توجه به اینکه این موارد در باستان شناسی کمتر استفاده شده است، در آغاز راه با دشواری‌هایی در تهیه داده های محاسباتی آن روبه روست که سعی شد تا در این پژوهش مرتفع شود. نتایج نشان می‌دهد وجود محوطه های زیاد یک هکتاری که نقش زیادی در مقعر کردن نمودار رتبه- اندازه و همچنین افزایش شاخص آنتروپی ایفا کرده‌اند، می تواند بیانگر عدم سازمان دهی و نیاز به موارد سازنده پیچیدگی‌ها و زیرساخت‌های اجتماعی دوران مس سنگی متاخر، نظیر مشارکت در تولید محصولات کشاورزی به صورت تخصصی و شبکه ارتباطات روستایی در دشت همدان باشد و نتایج این تحلیل به سمت عدم وجود محوطه های مرکزی و سازمان دهنده تشکیلاتی در این دشت سوق پیدا می کند.