بررسی و مطالعه سفال‌های دوره ایلخانی به دست آمده از کاوش‌های باستان شناسی ارزانفود

با وجود مطالعات و کاوش‌هایی که در محوطه های دوره اسلامی صورت گرفته و به وسیله آن تا اندازه ای وضعیت سفالگری ایران دوره اسلامی مشخص شده است، هنوز ابهامات فراوانی در این زمینه، به ویژه درباره مراکز سفالگری و تفاوت‌های سبک شناسی بین آنها وجود دارد. در این بین، کاوش‌های باستان شناسی همراه با مطالعات دقیق داده‌ها می‌تواند تا حد زیادی به حل مسیله کمک نماید. در این مقاله سفال‌های ایلخانی حاصل از سه فصل کاوش باستان شناسی در محوطه ارزانفود، با فرض تولید آنها در همدان مورد مطالعه دقیق قرار گرفته است. از نکات مهم این پژوهش آن است که وضعیت برخی از سفال‌های دوره ایلخانی در همدان مانند فیروزه قلم مشکی و سفالینه های معروف به سبک سلطان آباد، از نظر سبک شناسی و مکان ساخت، تا حدود زیادی مشخص شد. با توجه به پژوهش‌هایی که در این خصوص صورت پذیرفت، همدان به عنوان یکی دیگر از مراکز ساخت سفالینه های فیروزه قلم مشکی، سلطان آباد و چندرنگ زیر لعاب شناخته شده و علاوه بر آن چند نمونه سفال لعاب‌دار جدید مربوط به دوره ایلخانی نیز برای نخستین بار شناسایی شد و مورد مطالعه قرار گرفت.