سلسله مراتب و ارتباط فضایی محوطه های اشکانی دشت سیستان

سیستان یکی از مناطق بسیار مهم دوره اشکانی در باستان شناسی ایران به شمار می رود. این منطقه در تاریخ سیاسی و فرهنگی دوره مذکور به لحاظ حاکمیت یونانی های باختر، ورود سکاها، حضور خاندان پرقدرت سورن پهلو و محل وقوع داستان های حماسی و پهلوانی ایران از شهرت خاصی برخوردار است. شرایط زیست محیطی مطلوب سیستان در دوره اشکانی سبب گردید که در این منطقه شهرها و استقرارهای فراوانی به وجود آید. چنان که از مجموع 1662 محوطه شناسایی شده در منطقه، 392 مکان به دوره اشکانی تعلق دارند که در نیمه شمالی و نیز جنوبی آن که هم اکنون بیابان است، پراکنده شده اند. در هر یک از دو ناحیه مزبور محوطه های وسیعی شناسایی شدند که بر اساس رتبه بندی می توان آنها را به عنوان مکان های مرکزی سیستان در دوره اشکانی به حساب آورد. آثار و شواهد باستان شناسی نشان می دهد که سیستان در دوره اشکانی سرزمینی بسیار آباد، پرجمعیت و دارای منابع آبی فراوانی بوده است که بر این اساس، در بخش های شمالی و جنوبی آن شهرها و روستاهای بی شماری ساخته شده است. این رخداد بنا به شرایط زیست ـ محیطی مناسب (آب فراوان، خاک خوب، هوای معتدل، مرتع، صید و شکار و تجارت) که در این ایام در سیستان جریان داشت، میسر گردید.