استقرارها و نوسانات جمعیتی حوضه رودخانه بوانات در دوران پیش ازتاریخ

حوزه فرهنگی فارس دارای چشم انداز های گوناگونی شامل مناطق کوهستانی و سرد، مناطق معتدل مرکزی و مناطق گرم و خشک جنوبی است که به سواحل شمالی خلیج فارس محدود می شود، جهت تحلیل بهتر فرهنگ های پیش ازتاریخ فارس فرهنگی می بایست هر منطقه بررسی و مطالعه شود. با توجه به اهمیت موضوع، حوضه رودخانه بوانات باهدف شناسایی تمامی آثار تاریخی فرهنگی، ارائه توالی گاهنگاری نسبی منطقه بر اساس یافته های سطحی، بررسی و مطالعه روند تحولات استقرار‌ها در دوره های مختلف و تبیین جایگاه فرهنگی منطقه موردبررسی در حوزه های فرهنگی کشور موردبررسی باستان شناسی قرار گرفت. طی بررسی صورت گرفته تعداد 200 اثر تاریخی فرهنگی شناسایی شد که از دوره نوسنگی تا دوره متاخر اسلامی قابل تاریخ گذاری هستند. قدیمی ترین اثر مربوط به دوره موشکی بوده که به نظر می رسد در این دوره با توجه به تغییرات اقلیمی جهت تامین بخشی از نیازهای اقتصادی مردمان نوسنگی فارس این دره مورد سکونت قرار می گیرد؛ پس‌ازآن تا دوره باکون هیچ استقراری شناسایی نشد. از هشت محوطه سفال های نخودی منقوش دوره باکون، از هفت محوطه نیز سفال های دوره لپویی و از دوره بانش نیز تنها یک محوطه شناسایی شد، به نظر می رسد در دوره بانش و هم‌زمان با آغاز شهرنشینی در فارس این حوضه تا دوره هخامنشی متروک می شود که شاید به توان تغییرات اقلیمی را یکی از دلایل اصلی متروک شدن دانست.

Settlements and Population Fluctuations of Bavanat River Basin during Prehistoric Times

Fars Cultural sphere have different perspectives, including mountainous areas with a cold weather, central part with a temperate climate while the southern part which is limited by the northern Persian Gulf coasts; experiences warmer conditions. According to the archaeological importance of the region, the Bavanat River Basin was investigated aiming at (1) to identify all cultural monuments, (2) to provide the archaeological maps of the area, (3) to investigate the evolutionary process of settlements in different periods, and (4) to assess the environmental effects on the formation of settlements and to explain the cultural position of the study area. During the survey, 200 archaeological sites were identified to have been dated from the Neolithic period to the Late Islamic period. The oldest site is related to the Neolithic but until the Bakun era, there has been no settlement identified. Eight sites revealed Bakun painted potteries and seven sites showed potteries from Lapui period. Since from Banesh period there has been just one occupational site it seems that after Banesh the basin was abandoned until the Achaemenid period.