مطالعه میزان تاثیر فقه و قوانین اسلامی در ساختار محله‌ها و سازه‌های مسکونی بافت تاریخی شهر یزد، نمونه موردی: محله گلچینان شهر یزد

به نظر بسیاری از محققان، اعتقادات را می‌توان تاثیرگذارترین عامل در شکل یابی فضاهای شهرهای اسلامی و ساختار عناصر معماری آن‌ها دانست.در این میان، شهر یزد یکی از معدود شهرهای کشور است که بافت کهن و محلات دوران قاجار آن به نحوی شایسته حفظ گردیده است.به همین سبب، در پژوهش حاضر تلاش گردیده است تا پس از شناسایی ارزش‌ها و اصول اسلامی موثر، بر فرم یابی فضاهای معماری، میزان کاربرد این اصول و قوانین در یکی از محله‌های قاجاری این شهر (محله گلچینان) مورد ارزیابی قرار گیرد. آن چنانکه در پژوهش حاضر مشخص گشته است، بیشترین تاکید در محلات و به‌خصوص معماری مسکونی، به ترتیب بر روی رعایت حریم و محرمیت، منع کردن از ضرر و زیان به غیر،تاکید بر حفظ امنیت خانواده، ترویج عدالت و همسانی میان امت اسلامی، ارتباط و وابستگی متقابل و حد و حریم  راه بوده و سایر شاخص‌ها در درجه بعدی اهمیت قرار دارند.  همچنین، بر اساس مطالعات انجام‌گرفته، مشخص گردید که قریب  90% فضاهای معماری و شهری یزد در عصر قاجار از اصول و ارزش‌های اسلامی تاثیر پذیرفته‌اند. به‌عبارت‌دیگر، میان معیارها و اصول اسلامی موثر احصاء شده و آنچه عملاً در بافت قاجاری شهر اسلامی یزد به اجرا درآمده، مطابقت بالایی وجود دارد.

The Influences of Islamic Beliefs on the Structural Patterns of Residential Areas: A Case from Golchinan Sectors of Yazd City

According to many researches, the beliefs are the Influential factors in the architectural elements and city spaces through which the cities are known as reflection of resident’s beliefs and culture. Yazd city is one of the limited Islamic city that has maintained its old context and historical sectors. In present paper we tried, after the finding of effective Islamic laws and values in the shaping architectural spaces, the variability of using such laws were evaluated in one of the Qajary Quarters of Yazd city (Golchinan Quarter). In compliance theoretical results with the survey of the quarter it is become clear that the architectural and urban spaces (e.g. residential Architecture, Quarters, and network connections) have been highly by the Islamic values and laws. In other words, there is a high conformity between extracted Islamic Laws and whatever has been applied in the Qajary context of Yazd Islamic city.