بازاندیشی سنگ نگاره ی ساسانی خان تختی؛ یادمان نبرد آذرآبادگان

نقش برجسته‌ی عهد ساسانی خان تختی در کوه پیرچاووش روستای خان تختی در نزدیکی شهر سلماس در استان آذربایجان غربی قرار دارد که دو سوار و دو پیاده را نمایش می دهد که پیادگان حلقه هایی را از سواران که در اصل اردشیر بابکان و شاپور یکم هستند، دریافت می کنند. پژوهش های ایران شناسان غربی و ایرانی درباره ی کیستی این سواران و پیادگان تاکنون یکسان و همانند نبوده است؛ اما بیشتر ایشان نقش برجسته ی خان تختی را نمایش بیعت و هم پیمانی بزرگان ارمنی با اردشیر و شاپور معرفی کرده اند. بااین‌حال، نویسندگان پس از بازاندیشی نقش برجسته ی خان تختی، ایده ی انتساب پیادگان به اشراف ارمنی را برخاسته از مغالطات سه گانه ی هم بستگی، توسل به باور عموم و تشبّث به تکرار دانسته؛ و در پایان، بر مبنای گزارش های تاریخی، چنین نتیجه گرفته اند که این نقش برجسته ی ساسانی در اصل یادمان پیروزی اردشیر بابکان در نبرد آذرآبادگان و نیز روایتگر هم پیمانی بزرگان خاندان های اشکانی سورن و اسپهبد با خاندان ساسان است.