ارزیابی تاثیر تغییر کاربری اراضی بار معلق با استفاده از مدل swat (مطالعه موردی: حوزه آبخیز یلفان - استان همدان)

در یک حوزه آبخیز کاربری اراضی به عنوان یکی از مولفه های موثر بر پاسخ های هیدرولوژیک حوضه می تواند نقشی به سزا و قابل توجهی بر چرخه هیدرولوژی و در نتیجه منابع آب حوضه ایفا کند، از این رو شناخت آثار تغییر کاربری اراضی بر پاسخ های هیدرولوژی حوضه راه گشای تعیین استراتژی مناسب در توسعه پایدار منابع آب و رسیدن به یک الگوی مدیریت صحیح حوضه های آبخیز می باشد. هدف از این تحقیق بررسی اثرات هیدرولوژی تغییر کاربری اراضی در طی 25 سال اخیر در حوضه یلفان می باشد. جهت شبیه سازی بار معلق حوضه در این مطالعه از مدل swat (2009) استفاده و بدین منظور داده های هواشناسی و نقشههای رقومی کاربری اراضی و خاک و مدل رقومی ارتفاع منطقه تحقیق تهیه گردید. پس از واسنجی(سال 2002 تا 2007) و صحت سنجی (سال 2008 تا2010) مدل، به منظور ارزیابی تاثیر کاربری اراضی بر بار معلق حوضه، نقشه های کاربری های اراضی سال 1989 و 2013 به مدل معرفی و مدل اجرا گردید. نتایج تحقیق نشان دهنده تاثیرات قابل توجه تغییر کاربری اراضی روی بار معلق حوضه است، به طوری که تغییر در کاربری اراضی از سال 1989 تا 2013 منجر به افزایش مقدار بار معلق در حدود 11 درصد، رواناب سطحی 17درصد و کاهش سطح آب های زیرزمینی در حدود 16 درصدشده است. همچنین نتایج ارزیابی شاخص های ns، r2، pfactor و rfactor که به ترتیب برای دوره واسنجی 54/0، 60/0، 48/0 و 3/2 و برای دوره اعتبارسنجی57/0، 65/0، 42/0 و2/3 به دست آمد، بیانگر این موضوع می باشدکه مدل از قابلیت بسیار خوبی برای شبیه سازی رسوب حوضه برخوردار می باشد.

Assessment the estimation of suspended load under the influence of land use change using SWAT model (Case study: Yalfan watershed)

In a watershed, land use As one of the most effective factors in basin hydrologic response, Can have significant role in the hydrological cycle and water resources. The knowledge of the effects of land use change on basin hydrology responses can help to determine the appropriate strategy to achieve sustainable development of water resources and a management model. The purpose of this study is to evaluate the hydrological effect of land use changes over the last 25 years in the Yalfan watershed. Swat model (2009) was used to simulate suspended load. Meteorological data, digital land use map and soil and digital elevation model of the research area was prepared. After calibration (2002 to 2007) and verification (2008 to 2010), In order to assess the impact of land use on suspended load, the 1989 and 2013 land use maps were created and introduced to the model. The result shows significant effects of land use change on suspended load. The changes in land use from 1989 to 2013 result in, increase of sediment load and runoff around 11 and 17 percent respectively and reduce ground water level about 16 percent. NS، R2، Pfactor and Rfactor were evaluated for calibration 0.54, 0.6, 0.48 , 2.3 , and 0.57, 0.65, 0.42 , 3.2 for verification respectively, approved that the model has a good ability to simulate sediment .