بررسی و تعیین مناسب‌ترین شاخص‌های فرسایندگی نسخ مختلف معادله جهانی فرسایش در مناطق نیمه خشک خراسان

نخستین گام برای مهار هدررفت خاک، برآورد مقدار فرسایش خاک می باشد. یکی از روش هایی که در شرایط نبود آمار و اطلاعات طولانی مدت، به طور گسترده برای برآورد فرسایش آبی استفاده می شود، معادله جهانی فرسایش خاک است. نیروی موثر در ایجاد اشکال مختلف فرسایش، قدرت فرسایندگی باران و رواناب بوده و در قالب شاخص هایی به نام شاخص فرسایندگی(r) بیان میشوند. تحقیق حاضر با هدف ارزیابی شاخص فرسایندگی معادله جهانی فرسایش خاک و برخی از نسخ آن در مقیاس رگبار انجام شد. مقادیر رواناب و رسوب حاصل از 20 مورد رگبار بوقوع پیوسته در سه سال متوالی در پلات های آزمایشی (طول 20 متر، عرض 2 متر و کاربری مرتعی) پایگاه حفاظت خاک سنگانه مشهد به عنوان معرف مناطق نیمه خشک خراسان برای انجام تجزیه و تحلیل ها مورد استفاده قرار گرفت و شاخص های فرسایندگی با استفاده از این مقادیر محاسبه شد. نتایج بیانگر آن است که شاخص فرسایندگی مدل uslem با ضریب همبستگی 608/0 برای پیش بینی میزان فرسایش در مقیاس رگبار مناسب ترین شاخص میباشد. همچنین استفاده از دو مشخصه ضریب رواناب (691/0=r و 001/0>p) و دبی ( 596/0=rو 001/0>p) در تعیین راحت و آسان میزان هدر رفت خاک در منطقه مورد نظر قابل قبول می باشد.

Evaluation of Erosivity factor in USLE Versions in semi-arid regions of Khorasan

The first step to controlling soil loss, is estimating of soil erosion amount. Universal soil loss Equation is One of the ways is widely used to estimate erosion, in which the absence of long term data. Effective force in the development of various forms of erosion is the power erosivity of runoff and rainfall and are expressed in erosivity index. This study aimed to evaluate the erosivity Index of soil loss equation and its versions that stormscale. Runoff and sediment from 20 Storm in experimental plots occurred in three consecutive years (length 20 m, width 2 m and pasture) Sanganeh soil conservation site in semiarid regions of Khorasan Mashhad as reagents for analysis of was used erosivity index values were calculated using. The results indicate that erosion index of USLEM model with correlation 0.608 for the prediction of stormscale erosion is most suitable index. The two characteristics of runoff coefficient (r =0.691 and p <001/0) and (r =0.596 and p <001/0) is acceptable for soil loss easy estimation in the comfortable area.