بررسی ارتباط خصوصیات مورفومتری خندق‌های فرسایشی با پراکنش پوشش گیاهی (مطالعه موردی: شهرستان لامرد استان فارس)

فرسایش خندقی از مهمترین انواع فرسایش و یکی از مهمترین منابع تولید رسوب در نقاط مختلف جهان است. خندق ها اغلب دارای ابعاد متفاوت و خصوصیات پیچیده اند و این ویژگی ها ممکن است پراکنش پوشش گیاهی را تحت تاثیر قرار دهد. خصوصیات خندق ها، اکوسیستم پیچیده ای را برای استقرار پوشش گیاهی فراهم می کند. در این مطالعه با توجه به طبقه بندی هیدروژئومرفیک، در طول خندق های تقریبا همگن از لحاظ ابعاد در بخشی از نواحی شوره زار بخش های چاهورز و علامرودشت شهرستان لامرد، اقدام به اندازه گیری همزمان خصوصیات مورفومتری خندق و پوشش گیاهی شد و طی بازدیدهای میدانی خصوصیات مورفومتری خندق ها شامل عرض دره، عمق دره، عرض کانال، عمق کانال، شیب کانال، عرض دره/عمق دره، عرض کانال/عمق کانال، عرض دره/عرض کانال، عمق دره/عمق کانال، (عرض دره /عمق دره)/(عرض کانال /عمق کانال) و همچنین تیپ های گیاهی و درصد تاج پوشش گیاهی تعیین شد و توسط آزمون های آماری مورد ارزیابی قرار گرفت. در این مطالعه بیشترین و کمترین درصد تاج پوشش گیاهی به ترتیب در خندق هایی با ابعاد متوسط و کوچک بود. تیپ گیاهی ta.spp با خندق هایی با عرض و عمق بزرگ، تیپ های گیاهی sa.riat.le با خندق هایی با عرض متوسط و تیپ گیاهی at.leal.capr.fr عمدتا با خندق هایی با عرض و عمق کوچک در ارتباط بود. نتایج حاصل بیانگر وجود همبستگی معنی دار بین برخی خصوصیات مورفومتری و درصد تاج پوشش گیاهی بود. به طوری که ابعاد مختلف خندق بر درصد تاج پوشش گیاهی تاثیرگذار می باشد و تفاوت در پراکنش تیپ ها و گونه های مختلف گیاهی در ارتباط با عوامل مورفومتری نیز از دیگر نتایج این مطالعه است که توسط روش های آماری چند متغیره به خوبی تشریح شده است. در پایان می توان گفت نتایج این مطالعه بیانگر نقش عوامل مورفومتری خندق ها در نواحی شوره زار محدوده مورد مطالعه بر درصد تاج پوشش و پراکنش تیپ های گیاهی است.

Survey on Relationship between Morphometric Characteristics of Gullies with Vegetation Distribution (Case Study: Lamerd, Fars Province)

Gully erosion is one of the most significant erosion types. This type of erosion is one of the most important sources of sediment in different regions of the world. Gullies often have different dimensions and complex characteristics and these characteristics may affect the distribution of vegetation. Topographic characteristics of gullies provide complex ecosystem for vegetation establishment. In this study was examined the relationship between morphometric characteristics of gullies and vegetation in Lamerd saline lands. Also according to the Hydrogeomorphic classification, along almost homogeneous gullies was measured valley width, valley depth, channel width, channel depth, channel slope, valley width / valley depth, channel width / channel depth, valley width / channel width, valley depth / channel depth, (valley width / valley depth) / (channel width / channel depth) and vegetation characteristics. Relationship between vegetation distribution and morphometric characteristic were evaluated by statistical tests. The results show that there is most vegetation cover (%) in medium size streams and small size streams have sparse vegetation cover in study area. Ta.spp plant type is associated with large width and depth gullies, Sa.riAt.le plant type is correlated with medium size width and At.leAl.caPr.fr plant type is associated with small size width and depth gullies. There is a significant correlation between morphometric characteristics and vegetation cover. The results show that the gullies characteristics determine the percentage of vegetation cover. Differences in the distribution of plant type and plant species studied by multivariate statistical techniques. In conclusion, results of this study show that morphometric characteristics of gullies in saline lands determines vegetation types and plant distribution.