خصوصیات رسوب شناسی پادگانه‌های آبرفتی رودخانه‌ی زاینده‌رود و تعیین منشا آن‌ها

پادگانه های آبرفتی یکی از اشکال مشخص فرسایش آب های روان در حاشیه رودخانه هاست. در این تحقیق سه پادگانه آبرفتی در مسیر رودخانه زاینده رود در بازه ی سد زاینده رود تا پل زمانخان مورد مطالعه قرار گرفته است. این رودخانه از دامنه های رشته کوه زردکوه بختیاری شروع و پس از عبور از اصفهان به باتلاق گاوخونی می ریزد. از بالادست رودخانه به سمت پایین دست آن سن این پادگانه ها جوانتر شده و فاصله ارتفاعی آن ها با مسیر فعلی رودخانه کاهش می یابد. پس از نمونه برداری از این پادگانه ها، آزمایش دانه بندی و مطالعات منشایابی بر روی آن ها صورت گرفت. نتایج حاصله نشان داد که اکثریت نمونه ها دارای جورشدگی بد و چولگی متفاوت هستند. این شرایط بیانگر تغییر شرایط رژیم رودخانه احتمالاً در اثر تغییر در شرایط آب و هوایی با گذشت زمان در طی دوره کواترنری می باشد. همچنین مطالعات منشایابی رسوبات نشان داد که در منطقه مورد بررسی بیشتر رسوبات مربوط به شیست های کمپلکس دگرگونی شمال شهرکرد و سنگ های آهکی است که از نقاط مختلف در مسیر رودخانه منشا گرفته اند. بخشی از این سنگ های آهکی حاوی میکروفسیل هایی به سن ائوسن می باشد که در تطابق با سازند جهرم زاگرس می باشد که این رسوبات از سازندهای پشت سد زاینده رود قبل از احداث سد به این گستره منتقل شده است.

Sedimentology of the of Zayandeh-Rood River alluvial Terraces and the sediment source identification

In this research, three alluvial Terraces that are located in pathway of ZayandehRood River are studied. The river starts from Bakhtiayri Zardkoh mountain and after through Esfahan city ends to Gawkhony lake. Age of alluvial terraces is younger in upstream than downstream and the height level of the terraces decrease relative to current river bed toward the downstream. The terraces were sampled, and then granulometery test and the source identification were performed on the sediments. The results showed that the majority of samples shave poor sorting and different skewness. The conditions probably display the variation in river regime with climate changes during Quaternary period. The source identification has showed that much of sediments are schist fragments from the northern Shahrekord metamorphic complex and limestone. The sediments have originated from different locations in pathway of the river. Some of the limestone fragments have microfossil with Eocene age probably correlated with the Jahrom formation in Zagros Zone. The limestone sediments are been transported to the study area from the formations which are situated before ZayandeRood dam.