تغییر میزان نرخ پاشمان در شدت‌ها و مدت‌های مختلف بارندگی در خاک‌های مارنی

فرسایش پاشمانی نخستین مرحله در فرآیند فرسایش شناخته شده که نتیجه ی بمباران سطح خاک بوسیله ی قطره های باران است. جدا شدن ذرات خاک توسط قطره های باران و انتقال ذرات جدا شده توسط رواناب، دو فرآیند پایه ای فرسایش خاک می باشند. در این پژوهش به بررسی تاثیر مقادیر گوناگون شدت بارش بر روی مقدار فرسایش پاشمانی در سه مدت زمان بارندگی 10 ، 20 و 30 دقیقه با استفاده از باران ساز مدل fel3 در آزمایشگاه بر روی خاک مارن پرداخته شد. پس از کالیبراسیون باران ساز و توزین نمونه ها در آون، نمونه ها در زیر باران شبیه سازی شده با شدت های 60 ، 90 و 120 میلی متر بر ساعت برای مدت های 10 ، 20 و 30 دقیقه قرار گرفت. نتایج حاکی از آن است که بین مقادیر مختلف شدت و مدت بارندگی بر افزایش میزان فرسایش پاشمانی اختلاف معنی دار وجود دارد. اما اثر متقابل دو فاکتور شدت و مدت بر میزان پاشمان اختلاف معنی دار نداشت. با تداوم بارندگی، میزان پاشمان در شدت های مختلف به دنبال تخریب خاکدانه ها افزایش یافت به گونه ای که در شدت 120 میلی متر در ساعت و زمان 30 دقیقه بیشترین میزان پاشمان مشاهده شد. هم چنین نتایج نشان داد که در مدت زمان 20 دقیقه از شروع بارش در هر سه شدت، بدلیل ایجاد لایه سطحی از آب بر روی خاک، هر چند میزان فرسایش پاشمانی افزایش پیدا کرده است اما این افزایش معنی دار نبود.

CHANGE OF SPLASH EROSION RATE IN RAINFALL DIFFERENT DURATION AND INTENSITY ON MARL SOILS

Splash erosion is recognized as the first stage in the process of erosion that results in bombardment of the soil #39 s surface with rain drops. Two basic processes in soil erosion are the dispersion of soil particles by rain drops and the changes caused to the soil #39 s structure, which are then moved by runoff. In this research, the effect of various rainfall intensity (60, 90 and 120 mm/hr) on the amount of splash erosion at three rain durations (10, 20 and 30 minute) by the use of laboratory generated rain (FEL3) were analyzed. Experiments were undertaken with marl soil. According to the results, there was significant difference between rain intensity and durations and increased splash erosion. However the interaction effect of rain intensity and duration, were not statistically significant. The statistical analyzes showed when rain duration increased from 10 to 30 minute, the splash erosion enlarged in various rainfall intensity due to destruction of soil aggregates. The most of splash erosion was observed in rain intensity 120 mm/hr and rain duration 30 minute. Also, in rain duration 20 minute with each three rain intensities, due to existence of surface water layer, although splash erosion increased but that was not statistically significant.