پیش بینی پهنه‌های سیل ‌گیر با استفاده از مدل hand (مطالعه موردی: رودخانه کشکان)

سیلاب به عنوان یکی از مخرب‌ترین مخاطرات طبیعی در ایران و جهان، هرساله خسارات جانی و مالی زیادی بر جوامع وارد می‌آورد. بر همین اساس تعیین مناطق مستعد سیلاب می‌تواند نقش مهمی در کاهش خسارات ناشی از سیلاب‌های احتمالی در آینده ایفا کند. در این پژوهش، پهنه‌های سیل‌گیر در محدوده رودخانه کشکان با استفاده از مدل hand تعیین شدند. به منظور تعیین پهنه‌های سیل‌گیر، از مدل رقومی ارتفاعی منطقه مورد مطالعه استفاده شد. همچنین از نرم افزارهای qgis و excel برای تهیه نقشه مناطق مستعد سیلاب و نیمرخ‌های ارتفاعی استفاده شد. در نهایت به منظور صحت‌سنجی نتایج مدل hand، مناطق سیل‌زده در سیلاب فروردین ماه 1398 با استفاده از تصاویر راداری ماهواره سنتینل-1، نرم‌افزار snap و روش آستانه گذاری otsu استخراج شدند و نقشه مناطق سیل‌زده در منطقه مورد مطالعه تهیه شد. نتایج این تحقیق نشان داد که تقریباً تمام مناطق شهری و روستایی در اطراف رودخانه کشکان در طبقه بسیار پرمخاطره و پرمخاطره قرار دارند. مقایسه نقشه hand و مناطق سیل‌زده مستخرج از تصاویر راداری نشان داد که مدل hand توانسته است با دقت بسیار بالایی پهنه‌های سیل‌گیر را تعیین کند. همچنین نتایج این پژوهش مشخص کرد که بخش‌های داخلی مئاندر در محدوده رودخانه کشکان جزو مناطق مهم مستعد سیلاب به شمار می‌روند. بر اساس نتایج، در رودخانه‌های مئاندری واقع در مناطق کوهستانی، محدودیت یا عدم محدودیت توپوگرافی نقش تعیین کننده‌ای در سیل‌خیزی بخش‌های بیرونی یا داخلی مئاندر دارد. این در حالی است که در رودخانه‌های مئاندری مستقر در دشت‌های سیلابی، به دلیل عدم وجود محدودیت توپوگرافی، بخش بیرونی مئاندر بیشتر از بخش داخلی آن مستعد سیل‌خیزی و غرق‌شدگی است.  mouseout=msocommenthide(’_com_1’) onmouseover=msocommentshow(’_anchor_1’,’_com_1’)>

flood inundation mapping using hand (a case study of kashkan river, western iran)

introduction floods pose significant risks as natural disasters on a global scale. in addition to climate change, anthropogenic activities have exacerbated the damaging effects of flooding over the past decade. findings indicate that over 91 billion hectares of land in iran are susceptible to flooding. extensive hydrologic records reveal a total of 467 flooding events in the country up until 2002, contributing to a loss of 630 lives between 1982 and 1992. these alarming statistics underscore the necessity of studying and analyzing floods, as well as mapping inundation areas, in order to mitigate potential damage associated with future flooding events. one particular region in western iran that has been heavily affected by recurring floods is the kashkan river. this river traverses numerous urban and rural areas that are prone to annual flooding. although various methodologies exist to investigate floods and identify areas susceptible to inundation, many of these approaches require data that may not be readily accessible. consequently, this study employs the height above the nearest drainage (hand) model to examine the flood-prone sections along the kashkan river. unlike other methods, the hand model solely relies on a digital elevation model (dem), making it a promising and accurate technique for mapping inundation areas. by utilizing the hand model, this research aims to identify specific sections of the kashkan river that are prone to flooding. the findings of this study will contribute to a better understanding of flood dynamics in the region, enabling the development of effective strategies to minimize potential damage.