واکنش سیستم‌های رودخانه‌ای به وقایع سیلابی بزرگ نمونه موردی: رودخانه مادرسو

سیلاب سال 1380 حوضه رودخانه مادرسو در جنوب شرق دریای خزر یکی از شدیدترین و مهم‌ترین سیلابهای موثر بر چشم‌انداز طبیعی داخل کشور در دهه اخیر بوده است. در مقاله حاضر از روش های تحقیق توصیفی- تحلیلی، تاریخی و علّی استفاده شده، ابزارهای مورد استفاده در این تحقیق، عکس های هوایی قبل از سیلاب ، تصاویر ماهواره ای irs وquick bird بعد از سیلاب ، نقشه های توپوگرافی و زمین شناسی محدوده، اندازه گیری های به دست آمده از میدان بوسیلهgps و تصویرهای برداشته شده، و معادلات هیدرولیکی بوده است. نتایج بدست آمده نشان می‌دهد که در اثنای‌این سیلاب، میزان توان و سرعت جریان در تمام آبراهه‌های فرعی و سراسر کانال اصلی بیش از میزان توان بحرانی و سرعت لازم برای غلبه بر تنش برشی بستر بوده و به همین دلیل قادر بوده حجم زیادی از رسوبات درشت دانه را با خود حمل و موجب شکل‌زایی وسیعی از جمله تعریض و تعمیق قابل توجه کانال اصلی، تغییر مقاطع عرضی کانال ‌های فرعی، تغییر در الگوی کانال‌ها و خلق چشم‌اندازهای تراکمی جدید مانند مخروط‌های افکنه‌ گردد. تغییرات ناشی از سیلاب مرداد ماه سال 1380 نیز باعث عملکرد شدیدتر سیلابهای بعدی یعنی سیلابهای مرداد ماه سالهای 1381 و 1384 حوضه (علیرغم دبی کمترآنها) و برجا گذاشتن آثار ژیومورفیک شدیدتر شده است.