ارزیابی میزان پایداری و ناپایداری کناره و بستر رودخانه مسیل موچان (شهرستان آستانه - استان مرکزی)

فرسایش بستر و کناره، تغییرات کانال رود و در نهایت آسیب‌پذیری کانال، مسئله‌ای اجتماعی، محیطی و اقتصادی است که اغلب خسارات جبرا‌ن‌ناپذیری را به ساکنان و تاسیسات حاشیه‌ی رودخانه وارد می‌سازد. در این تحقیق به منظور پیش‌بینی و ارزیابی میزان پایداری و ناپایداری کناره و بستر و شناسایی مناطقی با ریسک بالای آسیب‌پذیری کانال در رودخانه‌ی مسیل‌موچان، باز‌ه‌ای از این رودخانه در حد فاصل روستاهای قلعه تا سرسختی به طول تقریبی 5.65 کیلومتر انتخاب شد. پس از مشاهدات میدانی، 8 مقطع در طول بازه‌ی مورد مطالعه انتخاب و نمونه‌برداری و اندازه‌گیری‌های موردنیاز صورت گرفت. با استفاده از داده‌های برداشت شده شامل مقدار دبی، تنش برشی مرزی و بحرانی، ضریب مانینگ، عرض کانال فعال، عرض دره، محاسبه‌ی مساحت پهنه‌های حفاظت شده و فاقد تولید رسوب در حوضه‌ی مورد مطالعه، محاسبه‌ی شیب‌کانال، عرض کانال در دبی‌لبالبی، عمق کانال در دبی‌لبالبی، عرض دبی ‌سیلاب و مشخص کردن نوع رسوبات بستر، پارامترهای موردنیاز از جمله کلاس‌های خطر فرسایش کناره‌ای و فرسایش کانال در مدل رودخانه‌ای شوم، محاسبه و در نتیجه آسیب‌پذیری کانال در 8 مقطع رودخانه‌ی مسیل‌موچان انجام شد. نتایج نشان داد که تمامی مقاطع این رودخانه در معرض آسیب‌پذیری متوسط تا زیاد قرار دارد؛ مقاطع 1، 2، 3، 4 و 5 دارای ریسک آسیب‌پذیری متوسط است و مقاطع 6، 7 و 8 ریسک آسیب‌پذیری بالایی دارد.