ارزیابی قابلیت محصولات بارشی ماهواره trmm در پایش بارش و نرخ فرسایندگی ایران

برای محاسبه ی قدرت فرسایندگی بارش، داده‌های فضایی بارندگی با وضوح‌ بالا برای ارزیابی فرسایش باران ضروری است. سنجنده‌های باران، توزیع فضایی نامنظم و ناهماهنگی فضایی حاصل از بارش را در برآورد مقدار بارندگی به‌خوبی نشان نمی‌دهند؛ زیرا بارش را به‌صورت نقطه‌ای اندازه‌گیری می‌کنند. برآورد مقدار بارش از داده‌های ماهواره ای، ‌راه حلی جایگزین برای این مشکل است که امکان برآورد مقدار بارش و توزیع فضایی آن را در مناطق بزرگ فراهم می‌کند. هدف از این پژوهش، ارزیابی قابلیت داده‌های بارشی ماهواره ی trmm در برآورد بارش و پایش نرخ فرسایندگی در سطح ایران است. در این پژوهش از داده‌های ماهانه ی ماهواره ی trmm طی سال‌های 2000، 2005، 2010 و 2015، به‌منظور برآورد نرخ و ترسیم نقشه ی بارش و فرسایندگی با استفاده از شاخص فورنیه در سطح کشور استفاده شده است. برای ارزیابی دقت و صحت داده‌های trmm نیز از آمار بارش ماهانه ی 45 ایستگاه زمینی هم‌زمان با داده‌های trmm استفاده شده است. نتایج پژوهش در ارزیابی بارش و نرخ فرسایندگی نشان می‌دهد که به‌طورکلی، بیشترین نرخ بارش و فرسایندگی متعلق به ناحیه ی خزری، مناطق مرتفع زاگرس و البرز است و کم بارش‌ترین مناطق بارشی و نرخ فرسایندگی به ایران مرکزی، شرق و جنوب شرق کشور اختصاص دارد. سایر مناطق کشور نیز نرخ فرسایندگی بینابینی دارد. نتایج ارزیابی دقت داده‌های trmm در قیاس با ایستگاه‌های زمینی نشان می‌دهد که ضریب r2 برای سال‌های پایش شده به ترتیب 0.86، 0.77، 0.73 و 0.82 است که از این منظر، این داده‌ها جایگزین مناسبی برای ایستگاه‌های زمینی محسوب می‌شود. نتایج ضریب rmse برای سال‌های پایش شده نیز به ترتیب برابر است با 152، 205، 213 و 273 که از این نظر، اختلاف بین داده‌های زمینی و ماهواره‌ای به دلیل قدرت تفکیک مکانی ضعیف داده‌های trmm و ماهیت متفاوت برداشت با ایستگاه های زمینی نسبتاً زیاد است.