ارزیابی خطر فرسایش خاک با استفاده از مدل منطق فازی در حوضه‌ی آبریز سیمره‌چنار

فرسایش یکی از مهم‌ترین عوامل موثر در هدر رفت منابع ارضی است. آگاهی از میزان خطر فرسایش، امکان شناسایی نواحی بحرانی و اولویت‌بندی برنامه‌های مدیریتی و حفاظتی را فراهم می‌سازد. هدف از این پژوهش، ارزیابی خطر فرسایش خاک با استفاده از مدل منطق فازی، فناوری سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی در حوضه ی آبریز سیمره چنار است. بدین منظور، ابتدا داده‌های 7 پارامتر تاثیرگذار در فرسایش خاک شامل شیب، جهت ‌شیب، لیتولوژی، کاربری‌اراضی، بارش، خاک و آبراهه در محیط gis آماده ‌شد. برای تهیه ی نقشه ی خطر فرسایش با مدل‌ منطق فازی از اپراتورهای عملگر اجتماع فازی (fuzzy or)، اشتراک فازی (fuzzy and)، ضرب جبری فازی (fuzzy algebraic product)، جمع جبری فازی (fuzzy algebraic sum) و گاما فازی (fuzzy gamma) استفاده شد. برای ارزیابی و اعتبارسنجی نتایج حاصل از عملگرهای مدل منطق فازی، طی بررسی میدانی موقعیت 90 نقطه از نقاط دارای فرسایش با استفاده از دستگاه gps مشخص و این نقاط با نقشه‌ی نهایی فرسایش انطباق داده شد. ارزیابی نتایج به دست آمده از ضریب آماری کاپا نشان می‌دهد که عملگر گامای فازی 0.9 با ضریب کاپای 0.83، در پهنه بندی خطر فرسایش خاک در حوضه ی آبریز سیمره چنار دقت بسیار خوبی دارد. بر اساس پهنه‌بندی صورت گرفته با استفاده از عملگر گاما ‌فازی 0.9، به ترتیب 16.59، 31.37، 27.72، 17.98 و 6.34 درصد از مساحت منطقه در کلاس‌های فرسایش خیلی‌کم، کم، متوسط، زیاد و خیلی‌زیاد قرار گرفته است.