تاثیر گرد و غبار در شرایط بر برخی ویژگی‌های بیوشیمیایی بلوط ایرانی .quercus brantii lindl

پدیده ی گرد و غبار یکی از مهم‌ترین خطرات طبیعی در جهان امروز است که مناطق غرب و جنوب ایران از این آن متاثر می شود. این پدیده همانند دیگر پدیده‌های طبیعی آسیب رسان، می‌تواند اثرات زیانباری بر گیاهان داشته باشد. این تحقیق به بررسی تاثیر گرد و غبار در شرایط شبیه‌سازی شده بر ویژگی‌های بیوشیمیایی از جمله رنگدانه‌های کلروفیل، کربوهیدرات و پرولین در گونه ی بلوط ایرانی ( .lindlquercus brantii ) پرداخته است. در ابتدا، 30 اصله نهال دو ساله از نهالستان منابع طبیعی انتخاب شد. سپس گرد و غبار آماده شده از بیابان های جنوب ایلام که هم مرز با عراق است طی سه مرحله ی زمانی متفاوت در اتاقک شبیه‌ساز بر نهال‌ها خاک دهی شد. علاوه بر این، 10 اصله نهال مشابه نیز درون اتاقک شاهد قرار گرفت، بدون آنکه اعمال گرد و غبار در آن انجام شود. پس از هر مرحله خاک دهی، برای اجرای آزمایش های فیزیولوژی از برگ‌های قسمت میانی تاج نهال‌های شاهد و تیمارشده به صورت تصادفی نمونه‌برداری صورت گرفت و نمونه های حاصل شده به آزمایشگاه منتقل شد. نتایج نشان داد با افزایش خاک دهی، مقدار رنگدانه‌های کلروفیل a، b، کل و کارتنوئید به صورت معنی‌داری کاهش و مقدار کربوهیدرات افزایش یافته است. همچنین با افزایش غلظت گرد و غبار، تغییرات بیشتر ظاهر می شود. حال آنکه در مقدار پرولین تغییری ایجاد نشد که این امر به مدت اعمال خاک دهی و شدت تنش آن بستگی داشته است. لذا می‌توان گفت یکی از عوامل زوال بلوط در زاگرس، پدیده ی گرد و غبار است. برای جلوگیری از زوال بلوط باید در زمینه ی انتخاب گونه ی مقاوم برای کاشت و کنترل کانون های آلودگی، تصمیمات بهتر و موثرتری اتخاذ شود.