ارزیابی عملکرد، اجزای عملکرد و زودرسی در ژنوتیپ‌های شش گونه جنس براسیکا

هدف: با توجه به اهمیت زودرسی در کلزا، این تحقیق به‌منظور شناسایی صفات مهم زراعی مرتبط با عملکرد دانه و معرفی ارقام زودرس با عملکرد بالا در جنس براسیکا انجام گرفت.روش پژوهش: مواد ژنتیکی مورد بررسی در این پژوهش شامل 100 ژنوتیپ از شش گونه جنس براسیکا (b.napus، b. juncea، b. nigra، b. rapa، b. carinata و b. oleracea) بود که به صورت دو تکرار در قالب طرح مربع لاتیس در مزارع تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری کشت گردیدند.یافته‌ها: نتایج در تجزیه واریانس، ژنوتیپ‌های موردمطالعه از لحاظ تمام صفات زراعی، اختلاف معنی‌داری با یکدیگر داشتند. نتایج مقایسه میانگین نشان داد ژنوتیپ‌های گونه b. napus بالاترین عملکرد و ژنوتیپ‌های گونه b. rapa زودرس‌ترین و کمترین عملکرد را به خود اختصاص دادند. در نتایج همبستگی برای ژنوتیپ‌های تمام گونه‌ها، عملکرد با صفات روز تا رسیدگی، تعداد خورجین در بوته، وزن هزاردانه و تعداد دانه در خورجین همبستگی مثبت و معنی‌داری داشت. رگرسیون گام به گام برای تمامی صفات در تمام گونه‌ها نشان‌‌دهنده اهمیت و نقش تعیین‌‌کننده صفات تعداد خورجین در بوته، وزن هزاردانه، تعداد دانه در خورجین و روز تا رسیدگی بر عملکرد ژنوتیپ‌ها بود. در تجزیه به مولفه‌های اصلی، سه مولفه اول، 92 درصد از تغییرات را توجیه نمودند که به‌ترتیب پتانسیل عملکرد، فنولوژی و وزن هزاردانه نام‌گذاری شدند.نتیجه‌گیری: به‌طور کلی نتایج نشان داد بهترین گونه، b. napus و بهترین ارقام از نظر زودرسی و عملکرد بالا ارقام janetzika، liragold، hayola 401 و hayola 308 از گونه b. napus معرفی شدند.

assessment of yield, yield components and earlymaturing in six species of brassica

objective: considering the importance of early maturityin canola, this research was carried out in order to identify important agronomic traits related to seed yield and to early with high yielding cultivars in brassica genus.methods: the genetic materials examined in this research included 100 genotypes of six species of brassica genus (b. napus, b. juncea, b. nigra, b. rapa, b. carinata and b. oleracea) were planted in two repetitions in the form of a lattice square design in the research fields of university of agricultural sciences and resources natural sari.results: the results of variance analysis showed that the studied genotypes have very significant differences with each other in terms of all agricultural traits. the results of mean comparison showed that genotypes from b. napus species has the highest yield and genotypes from b. rapa species has the shortest days to ripening with the lowest yield. the analysis of genetic correlations for all species revealed that yield of seed had a significant positive correlation with days to ripening, silique number per plant, thousand grian weight and grian number in silique. results of stepwise regression analysis revealed that silique number per plant, 1000 grain weight, number of silique per plant and days to maturity had significantly effects on grain yield.the result of factor analysis showed three independent factors that explained 92% of the total variability, which were named ‘productivity’, ‘phenology’, and ‘thousand grian weight’, respectively.conclusion: according to all three factors,b. napus, best species and janetzika,liragold,hayola 401andhayola 308 from b. napus species, were identified as the best cultivars concerning seed yield and early maturity.