تجزیه همبستگی کانونیک عملکرد و اجزای عملکرد با صفات ریشه‌ای در ژنوتیپ‌های گندم نان تحت تنش رطوبتی گل‌دهی در محیط گلخانه

هدف :هدف این پژوهش بررسی روابط موجود بین صفات و استفاده از این روابط در گزینش ارقام پرمحصول تحت شرایط آبیاری مطلوب و تنش خشکی در مرحله شروع گل‌دهی بود.روش پژوهش: به‌منظور بررسی روابط بین صفات عملکرد و اجزای عملکرد با صفات ریشه‌ای، 30 ژنوتیپ به‌عنوان فاکتور فرعی تحت آزمایش اسپلیت‌پلات در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در شرایط آبیاری نرمال و تنش رطوبتی شروع گل‌دهی (به‌عنوان فاکتور اصلی) در سال 96-1395 در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان بررسی شدند. یافته‌ها: تحت شرایط آبیاری مطلوب در گلخانه برای افزایش عملکرد دانه، صفت وزن خشک ریشه در درجه اول و حجم ریشه در درجه دوم می‌توانند به‌عنوان معیار مناسب در نظر گرفته شوند. براساس نتایج حاصل از تجزیه همبستگی کانونیک تحت شرایط تنش رطوبتی در گلخانه، برای افزایش وزن هزاردانه، تعداد دانه در سنبله و عملکرد دانه، صفات وزن خشک ریشه، حجم ریشه و تعداد ریشه از عوامل مهم و تاثیرگذار می‌باشند.  نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج پژوهش، صفات تعداد روز تا 50 درصد گل‌دهی، سرعت رشد رویشی، مالون‌دی‌آلدهید، مساحت برگ پرچم، وزن هزاردانه، محتوای کلروفیل a، میزان کاروتنوئید و طول پدانکل، وزن خشک ریشه، حجم ریشه و تعداد ریشه می‌توانند به‌عنوان شاخص های مناسب جهت گزینش ژنوتیپ های پرمحصول استفاده شوند.

canonical correlation analysis between yield and yield components with root traits in bread wheat genotypes under conditions of moisture stress of the flowering stage in greenhouse environment

objective: this study aimed to investigate the relationships between traits and utilize these relationships to select high-yielding cultivars under normal irrigation and drought stress conditions at onset of the flowering stage.methods: to investigate the relationships between yield traits and their components with root traits, a split plot experiment was conducted based on a completely randomized experimental design with three replications. thirty wheat genotypes were determined as secondary factors subjected to normal irrigation conditions and under moisture stress at the beginning of flowering at the research greenhouse of the faculty of agriculture of shahid madani university of azerbaijan in 2015-2016.results: under normal irrigation conditions in the greenhouse, the desirable criteria for increasing grain yield is a primary emphasis on root dry weight, followed by an emphasis on root volume as a secondary factor. based on the results of the canonical correlation analysis under moisture-stress conditions in greenhouse, root traits, grain number per spike, total grain yield, root dry weight, root volume, and root number play a more critical role in increasing the 1000-grain weight, manifesting as predominant and influential factors.conclusion: according to results, several parameters such as the number of days to 50% flowering, shoot growth rate, malondialdehyde content, flag leaf area, 1000-grain weight, chlorophyll a content, carotenoid levels, peduncle length, dry root weight, root volume, and root number can be determined as appropriate indices for selecting high-yielding genotypes