بررسی تاثیر کودهای زیستی بر جذب عناصر غذایی، ویژگی‌های فیزیولوژیکی و وزن خشک اندام‌های هوایی گیاه دارویی ماریتیغال (silybum marianum) تحت رژیم-های مختلف آبیاری

هدف: تاثیر قارچ میکوریزا‌ و باکتری محرک رشد بر برخی خصوصیات ماریتیغال تحت تاثیر رژیم‌های مختلف آبیاری موردبررسی قرار گرفت.روش پژوهش: آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه یاسوج در سال 1401-1400 اجرا گردید. عامل اول شامل تنش خشکی در سه سطح ( آبیاری پس از 50،20 و 80 درصد تخلیه رطوبتی از خاک)  و عامل دوم کود زیستی در چهار سطح (شاهد، میکوریزا گونه funneliformis moseae، باکتری bacillus subtilis و قارچ+ باکتری) بودند.یافته‌ها: اثر رژیم آبیاری و کود زیستی بر کل صفات معنی‌دار اما برهم‌کنش این عامل ها تنها بر قند محلول برگ معنی‌دار بود. بیش‌ترین میزان نیتروژن (58/23 میلی گرم بر گرم)، فسفر (76/22 میلی گرم بر گرم)، پروتئین (69/50 میلی گرم بر گرم وزن تر برگ)، محتوی رطوبت نسبی (20/70 درصد) و وزن خشک اندام هوایی (78/19 گرم) از آبیاری پس از 20 درصد تخلیه رطوبتی از خاک و بیش‌ترین میزان پتاسیم (08/10 میلی گرم بر گرم)، پرولین (79/9 میلی گرم بر گرم وزن تر برگ) از آبیاری پس از 80 درصد تخلیه رطوبتی  به‌دست آمد. در بین رژیم های کودی، بیش‌ترین میزان این صفات به‌ویژه وزن خشک اندام هوایی (71/21 گرم) از تلفیق کود زیستی میکوریزایی و باکتریایی حاصل شد. بیش‌ترین میزان قند محلول هر کدام از سطوح تنشی نیز از تیمار تلفیقی کودهای زیستی به‌دست آمد.نتیجه‌گیری: افزایش توانایی ماریتیغال در جذب آب و عناصر غذایی خاک با کاربرد کودهای زیستی و تاثیر این عناصر در افزایش توان فتوسنتزی و بهبود رشد، به تحمل شرایط خشکی این گیاه کمک کرده است.

investigating the effects of biofertilizers on the absorption of nutrients, physiological characteristics and shoot dry weight of milk thistle (silybum marianum) medicinal plant under different irrigation regimes

objective: the effects of mycorrhizal and plant-growth promoting rhizobacteria on some characteristics of milk thistle in different irrigation regimes was investigated.methods: the experiment was conducted as a factorial based on completely randomized design in 3 replications at the research greenhouse of yasouj university in 2014-2015. the first factor included drought stress at 3 levels (irrigation after 20, 50 and 80% soil moisture depletion), and the second factor was biological fertilizer at 4 levels (control, mycorrhizal (funneliformis moseae), bacteria (bacillus subtilis) and mycorrhizal+bacillus.results: the effect of irrigation regime and biofertilizer was significant on all traits, but the interaction of the factors was only significant on soluble sugar. the highest amount of nitrogen (23.58 mg.g-1), phosphorus (22.76 mg.g-1), protein (50.69 mg.g-1 leaf fresh weight), relative moisture content (70.20 %) and shoot dry weight (19.78 g) was obtained from irrigation after 20% moisture depletion from the soil and the highest amount of potassium (10.08 mg.g-1), proline (9.79 mg.g-1 leaf fresh weight) was obtained from irrigation after 80% moisture depletion. among the fertilizer regimens, the highest amount of these traits, especially the shoot dry weight (21.71g), was obtained from the combination of mycorrhizal and bacterial biofertilizers. the highest amount of soluble sugar in stress levels was obtained from the integrated treatment of biofertilizers.conclusion: increase in the ability of milk thistle to absorb water and soil nutrients using biological fertilizers, and the effect of these nutrients in increasing the photosynthetic capacity and improving growth, has helped this plant to tolerate drought conditions.