اثر تنش خشکی، سوپرجاذب و کود بر رشد نعناع فلفلی (mentha piperita l.)

هدف: تنش کمبود آب به‌طور دایم یا موقت، در رشد و پراکنش پوشش طبیعی گیاهان و در عملیات کشت، بیش‌تر از سایر عوامل محیطی محدودکننده است.روش پژوهش: به‌منظور بررسی اثر سوپرجاذب، تنش خشکی و کود شیمیایی بر ویژگی‌های رشد و عملکرد نعناع فلفلی، این پژوهش در سال 1396 در مزرعه پژوهشی موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور-کرج اجرا گردید. این پژوهش با استفاده از طرح اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. عامل‌ اصلی شامل استفاده از سوپرجاذب در دو سطح (مصرف و عدم مصرف) و عامل‌ فرعی شامل آبیاری در سه سطح (90، 60 و 30 درصد ظرفیت زراعی) و کودهای شیمیایی شامل فسفر و نیتروژن در چهار سطح (n0p0، n0p150، n300p0 و n300p150 کیلوگرم در هکتار) بودند.یافته‌ها: مقایسه میانگین‌های برهم‌کنش تیمارهای سوپرجاذب در تنش در کود نشان داد که بیش‌ترین عملکرد برگ مصرف سوپرجاذب در 90 درصد ظرفیت زراعی در n300p0 بود. تیمار مصرف سوپرجاذب در 90 درصد ظرفیت زراعی در n0p150، بیش‌ترین عملکرد گل را داشت. مقایسه میانگین اثر سه‌گانه تیمارها نشان داد که بیش‌ترین درصد اسانس برگ در تیمار عدم مصرف سوپرجاذب در 30 درصد ظرفیت زراعی در n300p150 با میانگین 2.9 درصد بود. بیش‌ترین درصد و عملکرد اسانس گل در تیمار عدم مصرف سوپرجاذب در 90 درصد ظرفیت زراعی در n300p0 به‌ترتیب با میانگین‌های 10.2 درصد و 30.3 کیلوگرم در هکتار اندازه‌گیری و محاسبه شد.نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد، نعناع گیاه حساس به کمبود آب بوده و برای تولید آن وجود رطوبت کافی ضروری می‌باشد.

the effect of drought stress, super absorbent and fertilizer on the growth of peppermint (mentha piperita l.)

objective: water deficit stress, permanent or temporary, limits the growth and distribution of natural vegetation and the performance of cultivated plants more than any other environmental factors.methods: to investigate the effect of water absorption, drought stress and chemical fertilizers on mint, this experiment was conducted in 2019 at the research institute of forests and rangelands, in karaj, iran. the experiment was conducted as a split factorial experiment in the form of a randomized complete block design with three replications. the main factor was water absorption in two levels (use and no use) and the sub-factors were drought stress in three levels (90%fc, 60%fc and 30%fc) and chemical fertilizers (nitrogen and phosphor) in four levels (n0p0, n0p150, n300p0  and n300p150 kg/ha).results: a mean comparison of the interactions of the super adsorbent treatments with stress and chemical fertilizers indicated that the highest leaf yield was achieved with the use of super adsorbent*90%fc*n300p0. application of super adsorbent*90%fc*n0p150 had the highest inflorescence yield. a mean comparison of the interaction between super adsorbent, drought stress and chemical fertilizers indicated that the highest leaf essential oil percentage (2.9 %) was achieved in the treatment without super adsorbent*30%fc*n300p150. the use of super adsorbent*90%fc*n0p150 had the highest leaf essential oil yield. mean comparison of the interaction between super adsorbent, drought stress and chemical fertilizers indicated that the highest inflorescence essential oil percentage and yield with the average of 10.2 % and 30.3 kg/ha, respectively, were achieved in the treatment without super adsorbent*90%fc*n300p0.conclusion: results indicated that mint is sensitive to water deficiency and sufficient moisture is necessary for its production.