تاثیر نانوذرات سیلیکون و روی و تلقیح بذر با آزوسپریلیوم بر ترکیبات بیوشیمیایی و انتقال مجدد در تریتیکاله تحت تنش شوری

هدف: مطالعه اثرات آزوسپریلیوم و نانوذرات (روی و سیلیکون) بر عملکرد دانه و برخی صفات تریتیکاله آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1400 اجرا شد.روش پژوهش: فاکتورهای آزمایشی شوری (عدم اعمال شوری به عنوان شاهد، شوری 60 ‌و 120 میلی‌مولار با نمک کلریدسدیم)، کاربرد آزوسپریلیوم (عدم تلقیح به‌عنوان شاهد و تلقیح بذر با باکتری آزوسپریلیوم) و محلول‌پاشی با نانوذرات (محلول‌پاشی با آب به‌عنوان شاهد، محلول‌پاشی 0.8 گرم در لیتر نانواکسید روی، محلول‌پاشی 50 میلی گرم در لیتر نانوسیلیکون، محلول‌پاشی توام توام 0.4 میلی‌گرم در لیتر نانواکسید روی و 25 میلی گرم در لیتر نانوسیلیکون) شامل می شدند.یافته‌ها: کاربرد آزوسپریلیوم و نانوذرات در شوری 120 میلی‌مولار، محتوای پرولین (37.46 درصد)، پراکسید هیدروژن (41.66 درصد)، مالون دی آلدهید (37.57 درصد) و فعالیت آنزیم‌های پراکسیداز و پلی فنل اکسیداز (به ترتیب 53.86 و 47 درصد) را نسبت به عدم اعمال شوری و عدم کاربرد آزوسپریلیوم و نانوذرات افزایش داد. کاربرد آزوسپریلیوم و نانوذرات محتوای قندهای محلول (18.68 درصد) و آنزیم کاتالاز (28 درصد) نسبت به عدم کاربرد آزوسپریلیوم و عدم محلول‌پاشی افزایش داد. عدم کاربرد آزوسپریلیوم و عدم محلول‌پاشی نانوذرات در شوری 120 میلی‌مولار، انتقال ماده خشک از اندام هوایی (54.25 درصد) و سهم انتقال ماده خشک از اندام هوایی در عملکرد دانه (126.14 درصد) را نسبت به شرایط کاربرد آزوسپریلیوم و نانوذرات در عدم اعمال شوری افزایش داد.نتیجه‌گیری: به‌نظر می‌رسد کاربرد آزوسپریلیوم و محلول پاشی نانوذرات می‌تواند به‌واسطه بهبود صفات بیوشیمیایی در شرایط شوری، عملکرد تریتیکاله را افزایش دهد.

the impact of si and zn nanoparticles and seed inoculation with azospirillum on the biochemical compounds and remobilization of triticale under salinity stress

objective: studying the effects of azospirillum and nanoparticles (silicon and zinc) on grain yield and some traits of triticale under salinity stress was conducted as a factorial experiment with randomized complete block design and three replications at the research greenhouse of the university of mohaghegh ardabili in 2022.methods: the experimental factors included salinity levels (no salinity as control, salinity of 60 and 120 mm by nacl), application of azospirillum (no inoculation as control and seed inoculation with azospirillum), nanoparticles foliar application (foliar application with water as control, foliar spraying 0.8 g.l-1 nano zinc oxide, 50 mg.l-1 nano silicon, combined foliar application of nano zinc oxide as 0.4 g.l-1 and nano silicon as 25 g.l-1).results: the application of azospirillum and nanoparticles in 120mm salinity increased proline content (37.46 percent), hydrogen peroxide (41.66 percent), malondialdehyde (37.57 percent) and the activity of peroxidase and polyphenol oxidase enzymes (53.86 and 47 percent, respectively) compared with non-saline conditions and lack of azospirillum and nanoparticles application. application of azospirillum and nanoparticles increased the content of soluble sugar (18.68 percent) and catalase enzyme activity (28 percent) as compared with treatments that did not receive azospirillum application and foliar spraying. not applying azospirillum and nanoparticles under 120 mm salinity increased dry matter remobilization from aerial organs (54.25 percent) and the contribution of dry matter remobilization from aerial organs (126.14 percent) compared with the application of azospirillum and nanoparticles under non-saline conditions.conclusion: it seems that applying azospirillum and nanoparticle foliar application can increase grain yield of triticale under salinity stress due to improved biochemical traits.