شبیه‌سازی سطح برگ، عملکرد و مقدار نیتروژن برنج در مدیریت مختلف مصرف نیتروژن با استفاده از مدل oryza2000

هدف: به‌منظور شبیه‌سازی عملکرد، سطح برگ و مقدار نیتروژن گیاه برنج با استفاده از مدل oryza2000 در مقادیر مختلف کود نیتروژنه و شیوه‌های متفاوت تقسیط کود، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی واقع در استان مازندران (بابل) طی سال‌های 1396 و 1397 به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد.روش پژوهش: عامل اول شامل چهار سطح کود نیتروژنه (50، 90، 130 و 170 کیلوگرم در هکتار، از منبع اوره) و عامل دوم شیوه‌های متفاوت تقسیط کود (t1: 70 درصد پایه+ 30 درصد پنجه‌زنی، t2: 33.33 درصد پایه+ 33.33 درصد پنجه زنی+ 33.33 درصد ظهور خوشه آغازین، t3: 25درصد پایه+ 50 درصد پنجه زنی+ 25 درصد ظهور خوشه آغازین، t4: 25 درصد پایه+ 25 درصد پنجه زنی+ 50 درصد ظهور خوشه آغازین) بودند.یافته‌ها: نتایج نشان داد که مدل، عملکرد دانه، زیست‌توده، نیتروژن دانه و نیتروژن کل (مجموع دانه، ساقه و برگ) را به ترتیب با ریشه میانگین مربعات خطای نرمال شده چهار، چهار، نه و شش درصد در مرحله کالیبراسیون و پنج، چهار، چهار و هشت درصد در مرحله اعتبارسنجی به‌خوبی شبیه‌سازی نمود. میانگین مربعات خطا برای شاخص سطح برگ به میزان 0.5 و 0.4 به ترتیب در کالیبراسیون و اعتبارسنجی مدل مشاهده شد.  نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج به‌دست‌آمده مدل oryza2000 می‌تواند به‌عنوان یک مدل شبیه‌سازی مطلوب برای انتخاب مناسب‌ترین استراتژی جهت بهبود عملکرد برنج در مدیریت مختلف کود نیتروژن در مناطق برنج‌خیز شمال کشور استفاده شود.

simulation of rice leaf area, yield, and nitrogen content in different nitrogen utilization management via the oryza2000 model

objective: in order to simulate yield, leaf area, and nitrogen content in rice plant by using the oryza2000 model under different nitrogen fertilizer amounts and various splitting approaches, a factorial experiment based on a randomized complete block design with three replications was carried out at a research farm located in the mazandaran province (babol) during 2017-18.methods: the first factor comprised four nitrogen fertilizer rates (50, 90, 130, and 170 kg n ha−1, supplied as urea) and the second factor comprised various fertilizer splitting appraoches (t1: 70% basal+ 30% in tillering stage; t2: 33.33% basal+ 33.33% in tillering stage+ 33.33% in panicle initiation stage; t3: 25% basal+ 50% in tillering stage+ 25% in panicle initiation stage; t4: 25% basal+ 25% in tillering stage+ 50% in panicle initiation stage).results:  the results demonstrated that the model successfully simulated grain yield, biomass, grain nitrogen, and total nitrogen with rmsen of four, four, nine, and six percent in calibration, and five, four, four, and eight percent in validation, respectively. the mean square error for the leaf area index was 0.5 and 0.4 in the model’s calibration and validation, respectively.conclusion: based on the results obtained, the oryza2000 model can be used as a suitbale simulation model for selecting the best strategy for enhancing rice yield under different nitrogen fertilizer management in the rice-rich regions of northern iran.