تاثیر محیط کشت و هورمون‌های مختلف بر پرآوری و معماری ریشه گیاه دارویی زوفا (hyssopus officinalis l.) در شرایط درون‌شیشه‌ای

هدف: مطالعه حاضر به‌منظور بررسی اثر نوع محیط های کشت مختلف شامل ms، wpm و b5 و هورمون بنزیل آمینوپورین بر خصوصیات پرآوری و هم‌چنین اثر غلظت‌های مختلف هورمون‌های ایندول‌بوتیریک‌اسید و ایندول‌استیک‌اسید بر ریشه‌زایی گیاه زوفا انجام شد.روش پژوهش: آزمایش‌ها به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه کشت بافت دانشکده کشاورزی دانشگاه جیرفت انجام شد. به‌منظور تولید گیاهچه‌های استریل بذرهای جمع‌آوری‌شده از مناطق کوهستانی استان کرمان بر روی محیط کشت ms کاشته شد. ریزنمونه‌های تک‌گره بر روی محیط‌های کشت ms، wpm و b5 با ترکیب هورمونی بنزیل آمینوپورین با غلظت‌های صفر، 1 و 2 میلی گرم بر لیتر قرار گرفتند. برای تولید ریشه شاخساره های تولیدشده بر روی محیط کشت ms با ترکیب هورمونی ایندول‌بوتیریک‌اسید و ایندول‌استیک‌اسید با غلظت های 5/0 و 1 میلی گرم در لیتر قرار گرفتند. در نهایت معماری ریشه های تولیدشده با استفاده از نرم‌افزار giaroots مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته‌ها: طبق نتایج پژوهش بهترین ضریب پرآوری در محیط کشت ms به‌همراه غلظت 2 میلی‌گرم بر لیتر از هورمون بنزیل آمینوپورین به‌دست آمد. هم‌چنین نتایج مربوط به آنالیز معماری ریشه نیز نشان داد بهترین تیمار ریشه زایی استفاده از هورمون ایندول‌بوتیریک‌اسید با غلظت 1 میلی گرم بر لیتر بود.نتیجه‌گیری: نتایج مربوط به سازگاری نشان داد که 85 درصد از گیاهان منتقل‌شده به گلخانه زنده ماندند.

effects of culture media and plant growth regulators on micropropagation and root architecture of the hyssop medicinal plant (hyssopus officinalis l.) under in vitro conditions

objective: the present study was performed to study the effects of ms, wpm, b5 culture media and benzylaminopurine (bap) hormone on hyssop proliferation, and to assess the effects of different concentrations of iba and iaa hormones on rooting characteristics of hyssop.methods: the experiments were conducted as a factorial with a completely randomized design with three replications at the laboratory of tissue culture of the faculty of agriculture, university of jiroft. to produce sterile seedlings, seeds were collected from mountainous regions of kerman province and planted on the ms medium. the single-node explants were cultivated on ms, wpm, and b5 culture media containing the benzylaminopurine hormone with concentrations of 0, 1, and 2 mg/l. to induce rooting, the shoots were placed on the ms culture medium containing 0.5 and 1 mg/l of indole butyric acid and indole acetic acid. giaroots software was employed to analyze the architecture of the roots obtained.results: based on the research results, the highest proliferation coefficient was obtained in the ms culture medium with a concentration of 2 mg/l of benzylaminopurine hormone. in addition, the results of root architecture analysis showed that iba hormone with a concentration of 1 mg/l demonstrated the most effective treatment for rooting induction.conclusion: the adaptation test results demonstrated that 85% of the plants transferred to the greenhouse survived.