تعیین دوره بحرانی خسارت علف‌های هرز بر عملکرد و اجزای عملکرد شنبلیله ‏‏(‏trigonella foenum-graecum l.‎‏)‏

هدف: علف‌های هرز باعث کاهش عملکرد و کیفیت شنبلیله می شوند. پژوهش حاضر، به منظور بررسی تاثیر دوره های مختلف کنترل و تداخل علف‌های هرز بر عملکرد و اجزای عملکرد شنبلیله انجام گرفت.روش پژوهش: این آزمایش در 12 سطح با سه تکرار تنظیم شدند که شش سطح آن برای کنترل علف‌های هرز و شش سطح دیگر برای تداخل علف‌های هرز بود (شامل تیمارهای کنترل علف‌های هرز از سبزشدن تا سومین برگ حقیقی، تا ششمین برگ حقیقی، تا اولین شاخه گل زا، تا سومین شاخه گل زا، تا گلدهی، تا دانه بندی و تیمارهای حضور علف هرز (تداخل) تا سومین برگ حقیقی، تا ششمین برگ حقیقی، تا اولین شاخه گل زا، تا سومین شاخه گل زا، تا گلدهی و تا دانه‌بستن) در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه ارومیه در سال 1397 اجرا شد.یافته ها: نتایج نشان داد که تیمار تداخل تا سومین برگ حقیقی کم‌ترین وزن خشک علف‌های هرز را داشت. در هر دو سری تیمار با افزایش دوره حضور علف‌های هرز، کاهش معنی داری در عملکرد دانه در بوته و هکتار شنبلیله مشاهده شد، به طوری که شروع دوره بحرانی در دو سطح 5 و 10 درصد کاهش عملکرد قابل‌قبول دانه در هکتار به ترتیب 140 و 158 درجه-روزهای رشد از زمان سبزشدن و پایان دوره بحرانی کنترل علف‌های هرز نیز در دو سطح کاهش عملکرد مذکور به ترتیب 349 و 282 درجه-روز رشد از سبزشدن گیاه تعیین شدند.نتیجه گیری: بنابراین بهترین زمان مبارزه در سطح 5 درصد کاهش عملکرد، کنترل از سومین برگ حقیقی تا گلدهی و در سطح 10 درصد کاهش عملکرد، کنترل از چهار برگی تا قبل از ظهور گل ها بود.

determining the critical period of weed damage on yield and yield components of fenugreek (trigonella foenum-graecum l.)

objective: weeds reduce the yield and quality of fenugreek. the present study was conducted to investigate the effect of different periods of weed control and interference on yield and yield components of fenugreek.methods: this experiment was adjusted with 12 treatments and three replicates, out of which 6 treatments comprised weed control and the other 6 treatments comprised weed interference (including weed control or weed interference from emergence up to the third true leaf, the sixth true leaf, to the first flowering branch, to the third flowering branch, to flowering, and to seed filling) at the research farm of urmia university in 2018.results: the results showed that the interference treatment up to the third true leaf had the lowest weed dry weight. in both treatment series, a significant decrease was observed in grain yield per plant and hectare of fenugreek with increasing the presence period of weeds so that the beginning of the critical period was determined 140 and 158 gdd from plants emergence at two acceptable levels of 5 and 10% reduction of grain yield per hectare, respectively, and the end of the critical period of weed control was established at 349 and 282 gdd from the emergence at the two levels of yield reductions, respectively.conclusion: therefore, the best time to control the weeds was from the third true leaf to flowering and from the four-leaf stage until the appearance of flowers at 5% and 10% yield reduction levels, respectively.