تاثیر نانوذرات (روی و سیلیکون) و پوترسین بر عملکرد و اجزای پرشدن دانه گندم تحت تنش شوری

هدف: آزمایش به‌منظور بررسی تاثیر نانوذرات (روی و سیلیکون) و پوترسین بر اجزای پرشدن دانه گندم تحت تنش شوری اجرا شد.روش پژوهش: آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی و در سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1401-1400 اجرا شد. فاکتورهای موردبررسی شامل شوری در چهار سطح (عدم اعمال شوری به‌عنوان شاهد، اعمال شوری 40، 80 و 120 میلی‌مولار با نمک کلریدسدیم) و محلول‌پاشی نانوذرات و پوترسین در هشت سطح (محلول‌پاشی با آب به‌عنوان شاهد، محلول‌پاشی 50 میلی‌گرم در لیتر نانوسیلیکون، محلول‌پاشی یک گرم در لیتر نانواکسیدروی، محلول‌پاشی یک میلی‌مولار پوترسین، محلول‌پاشی توام نانوسیلیکون و نانواکسیدروی، محلول‌پاشی نانوسیلیکون و پوترسین، محلول‌پاشی نانواکسیدروی و پوترسین، محلول‌پاشی سیلیکون و نانواکسیدروی با پوترسین) بودند.یافته‌ها: نتایج نشان داد بیش‌ترین طول دوره و دوره موثر پرشدن دانه در محلول‌پاشی نانوذرات و پوترسین به‌دست آمدند. این ترکیب تیماری در شرایط عدم اعمال شوری وزن و حجم ریشه (به ترتیب 48.1 و 53.03 درصد)، شاخص کلروفیل (45.75 درصد) و سرعت پرشدن دانه (20 درصد) را افزایش داد. یک افزایش به‌ترتیب 45.34، 62.72، 40.5، 36.21 و 37.34 درصدی در ارتفاع بوته، طول سنبله، تعداد دانه در سنبله، وزن صددانه و عملکرد دانه در شرایط عدم اعمال شوری و محلول‌پاشی نانوذرات و پوترسین نسبت به عدم محلول‌پاشی تحت شوری 120 میلی‌مولار وجود داشت.نتیجه‌گیری: به‌نظر می‌رسد محلول‌پاشی نانوذرات و پوترسین در شرایط شوری می‌تواند عملکرد گندم را به‌واسطه بهبود خصوصیات ریشه و مولفه‌های پرشدن دانه افزایش دهد.

effect of nanoparticles (zn and si) and putrescine on yield and grain filling components of wheat under salinity stress

objective: this experiment was conducted to investigate the effects of nanoparticles (zn and si) and putrescine on grain-filling components of wheat under salinity stress.methods: an experimental factorial based on a randomized complete block design with three replications was conducted at the research greenhouse of the university of mohaghegh ardabili in 2022. the experimental factors included salinity at four levels (without salinity application as control, application of 40, 80, and 120 mm salinity with nacl) and nanoparticle and putrescine foliar application at eight levels (foliar application with water as control, foliar application of 50 mg.l-1 of si, foliar application of 1 g.l-1 of zn, foliar application of 1 mm putrescine, foliar application of si-zn, foliar application of si and putrescine, foliar application of zn and putrescine, foliar application of si-zn and putrescine).results:  the results showed that the highest grain-filling period and effective grain-filling period were obtained under nanoparticles and putrescine foliar application. this treatment combination under non-saline condition increased the root weight and volume (48.1 and 53.03% respectively), chlorophyll index (45.75%), and grain-filling rate (20%). there was an increase of 45.34, 62.72, 40.5, 36.21 and 37.37% in plant height, spike length, number of grains per spike, 100 grains weight and grain yield, respectively, under non-saline condition and foliar application with nanoparticle and putrescine in compared with no foliar application under 120 mm salinity.conclusion: it seems that the foliar application of nanoparticles and putrescine under salinity can increase the yield of wheat by improving root characteristics and grain-filling components.