تاثیر کشت مستقیم، نشایی، پرایمینگ و محلول‏پاشی بور بر رشد و عملکرد ژنوتیپ‌های گیاه کینوا

به‌منظور بررسی امکان کاهش طول دوره رشد و افزایش عملکرد دانه ژنوتیپ‌های مختلف کینوا، در سال 1398، آزمایشی به‌صورت اسپلیت‌پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شاهد اجرا شد. عامل اصلی شامل سه ژنوتیپ‌ مختلف کینوا (تیتیکاکا، جیزا 1 و ساجاما) و عوامل فرعی شامل سه روش کاشت (کاشت نشا، کاشت بذر پرایم‌شده با محلول ppm 1000 بوریک‌اسید و کاشت مستقیم بذر) و محلول‌پاشی بور در دو سطح (شاهد و محلول‌پاشی با محلول ppm 1000 بوریک‌اسید) بود. نتایج نشان داد که اثر ژنوتیپ بر تمام صفات موردمطالعه معنی‌دار بود. بیش‌ترین ارتفاع بوته (123.38 سانتی‌متر) و عملکرد دانه (2860.28 کیلوگرم در هکتار) در رقم جیزا 1 به‌دست آمد. هم‌چنین کم‌ترین طول دوره رشد و گلدهی مربوط به رقم تیتیکاکا و بیش‌ترین طول دوره مربوط به رقم ساجاما بود. روش کاشت نیز بر صفات رشد و عملکرد کینوا اثر معنی‌داری داشت و نشاکاری نسبت به سایر روش‌ها موثرتر بود. این روش موجب افزایش 48.15 درصدی ارتفاع بوته، افزایش 176.69 درصدی عملکرد دانه و کاهش طول دوره گلدهی (34.35 درصد) و رسیدگی (37.97 درصد) شد. روش پرایمینگ نیز در مقایسه با تیمار شاهد توانست صفات موردمطالعه را بهبود بخشد. البته میزان اثرگذاری آن به اندازه نشاکاری نبود. اثر محلول‌پاشی بور نیز بر عملکرد دانه معنی‌دار بوده و موجب افزایش 16.7 درصدی این صفت شد.

effect of direct sowing, transplanting, priming and boron failor application on growth and yield of quinoa genotypes

in order to investigate the possibility of reducing the growth period and increasing the grain yield of different quinoa genotypes, in 2018, a factorial split plot experiment was conducted in a randomized complete block design with three replications in the research farm of shahed university. the main factor included three different genotypes of quinoa (titicaca, giza 1 and sajama) and the secondary factors included three models of planting methods (transplanting, seed priming with 1000 ppm boric acid solution, and direct sowing) and boron foliar application at two levels (control and foliar application with 1000 ppm boric acid solution). the results showed that the effect of genotype was significant on all studied traits. the highest plant height (123.38 cm) and grain yield (2860.228 kg/ha) were obtained in giza 1 genotype. also, the shortest period of growth and flowering was related to titicaca genotype and the longest period was related to sajama genotype. the effect of planting method on quinoa growth and yield traits was significant and transplanting was more effective than other methods. this method increased the plant height by 48.15% and grain yield by 176.69%, reduced the flowering (34.35%) and ripening period (37.97%). the priming was also able to improve the studied traits compared to the control. of course, its effectiveness was not as high as transplanting. the effect of boron foliar application on grain yield was significant and increased this trait by 16.7%.