بررسی اثر کم‌آبیاری، تاریخ کاشت و کودهای زیستی بر صفات فنولوژیک، عملکرد و کیفیت کینوا

به‌منظور بررسی اثر آبیاری، تاریخ کاشت و کودهای زیستی بر صفات فنولوژیک، عملکرد و برخی صفات کیفی گیاه کینوا به‌عنوان گیاهی جدید، آزمایشی در مزرعه ای واقع در شهرستان بیله‌سوار استان اردبیل در دو سال زراعی (1400-1398) به‌صورت کرت‌های دو بار خرد شده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. فاکتورهای آزمایش شامل آبیاری در سه سطح (آبیاری کامل، قطع آبیاری در مرحله غنچه‌دهی و قطع آبیاری در مرحله پرشدن دانه) به‌عنوان فاکتور اصلی، تاریخ کاشت در سه سطح (پنجم مردادماه، 20 مردادماه و پنجم شهریورماه)1 به‌عنوان فاکتور فرعی و چهار سطح کود زیستی نیتروژنه (بدون تلقیح بذر، تلقیح بذر با ازتوباکتر، تلقیح با آزوسپیریلوم و تلقیح با مخلوط ازتوباکتر و آزوسپیریلوم) به‌عنوان فاکتور فرعی فرعی در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که کاربرد آبیاری کامل با تاریخ کاشت 5 مردادماه و تلقیح هم‌زمان کودهای زیستی باعث افزایش طول مراحل فنولوژیک و وزن هزاردانه شد. از نظر شاخص برداشت، تیمار آبیاری کامل با تاریخ کاشت پنجم شهریورماه و تلقیح هم‌زمان کودهای زیستی، از لحاظ درصد پروتئین و میزان ساپونین دانه قطع آبیاری در مرحله غنچه‌دهی با تاریخ کاشت پنجم مردادماه و تلقیح هم‌زمان کودهای زیستی بهترین نتیجه را داشته و بیش‌ترین عملکرد بیولوژیک (620 گرم بر متر مربع) و عملکرد دانه (304.97 گرم بر مترمربع) از تیمار آبیاری کامل با تاریخ کاشت 20 مردادماه و تلقیح هم‌زمان کودهای زیستی به‌دست آمد.

the effects of deficit irrigation, planting date and biofertilizers on phenological traits, yield and quality of quinoa

in order to investigate the effects of irrigation, planting date, and biofertilizers on phenological traits, yield, and some qualitative traits of quinoa as a new plant, an experiment has been conducted on a farm located in bilehsvar region of ardabil province in two cropping years from 2019 to 2021 in split - split plot design based on a randomized complete block design with three replications. experimental factors include irrigation at three levels, including (complete irrigation, irrigation termination in budding stage, and irrigation termination in seed filling stage) as the main factor, planting date at three levels (namely 27 july, 11 august, and 27 august) as the sub-factor, and four levels of nitrogen biofertilizer (the control, seed inoculant with azotobacter, inoculant with azospirillum, and inoculation with a mixture of azotobacter and azospirillum) as the sub-sub-factor. the results show that the use of complete irrigation with a planting date of 27 july and inoculation of azotobacter and azospirillum biofertilizers has increased the length of phenological stages and 1000-seed weight. in terms of harvest index, complete irrigation treatment with planting date of 27 july, and combined inoculation of biofertilizers have had the highest value, in terms of protein percentage and saponin content of seed, irrigation interruption at the budding stage with planting date of 27 july, while co-inoculation with biofertilizers has given the best results, and the highest biological yield (620 g/m2) and grain yield (304.97 g/m2) have been obtained from complete irrigation treatment with planting date of 11 august and co-inoculation of biofertilizers.