واکنش عملکرد و اجزای عملکرد پنبه به تعدیل‌کننده‌های تنش در شرایط شور در تاریخ کاشت رایج و تاخیری

امروزه استفاده از تعدیل‌کننده های تنش به‌عنوان یک راه‌کار مفید و کم هزینه برای کاهش اثرات تنش‌های محیطی مورد توجه پژوهش‌گران قرار گرفته است. به‌منظور بررسی اثر نوع تعدیل‌کننده مصرفی بر عملکرد و اجزای عملکرد پنبه در شرایط شور در دو تاریخ کشت متفاوت، آزمایشی به‌صورت کرت‌های یک‌بار خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دانشگاه آزاد اسلامی واحد سبزوار در دو سال 1397 و 1398 انجام شد. فاکتورهای موردبررسی تاریخ کاشت (کشت رایج و تاخیری) به‌عنوان کرت اصلی و نوع تعدیل‌کننده تنش (شاهد، سالیسیلیک‏‌اسید 4mm و 2، گلایسین بتائین 100mm و 50 و سدیم نیتروپروساید μm200 و 100) به‌عنوان کرت فرعی بودند. بالاترین تعداد غوزه در بوته در سال اول با محلول‌پاشی سالیسیلیک‏‌اسید 2mm (10.1) و در سال دوم با محلول‌پاشی سالیسیلیک‏‌اسید 4mm (7.58) به‌دست آمد. درحالی‌که در کشت رایج محلول‌پاشی با سالیسیلیک‏‌اسید 4mm سبب افزایش عملکرد وش (45.6 درصد) شد، اما در کشت تاخیری عملکرد وش واکنشی به نوع تعدیل‌کننده نشان نداد. در سال اول محلول پاشی با سدیم نیتروپروساید 100μm هم در کشت رایج و هم در کشت تاخیری بالاترین عملکرد الیاف را داشت، اما در سال دوم محلول‌پاشی با سالیسیلیک‏‌اسید 2mm عملکرد الیاف بیش‌تری را تولید کرد. در مجموع نتایج این آزمایش نشان داد بیش‌ترین عملکرد وش در پنبه در شرایط شور در کشت رایج و محلول‌پاشی سالیسیلیک‏‌اسید 4mm به‌دست می آید.

response of yield and yield component of cotton to stress modulator in the saline condition in early and late planting dates

nowadays, the use of stress modulators as a useful and low-cost solution to reduce the effects of environmental stress has been considered by researchers. in order to investigate the effects of stress modulator’s foliar application in different planting dates on yield and yield components of cotton, an experiment has been conducted as split-plot factorial in a randomized complete block design with three replications in sabzevar islamic azad university in 2017 and 2018. factors include planting date (early and late) as the main plot and type of stress modulator (control, salicylic acid (sa) 2 and 4 mm, glycine betaine (gb) 50 and 100 mm and sodium nitroprusside (snp) 100 and 200 μm) as the sub-plots. foliar application of 2 mm sa in the first year and 4mm sa in the second year produce the highest number of bolls per plant (10.1 and 7.58, respectively). in contrast, 4 mm sa spraying in early planting date increases seed cotton yield (45.6%), but in late planting date, seed cotton yield does not respond to the stress modulator application. in the first year, 100 μm snp foliar application has the highest lint yield in both early and late planting dates, but in the second year, 2 mm sa foliar application produce higher lint yields. overall, the results of this experiment show that the highest yield of cotton in saline conditions are obtained in sowing at the appropriate date and foliar application of 4 mm salicylic acid.