مطالعه پاسخ های فیزیولوژیک، رشدی و عملکرد کنجد به کاربرد نانوکود پتاسیم، محلول‌پاشی فولویک‌اسید و کیتوزان تحت تنش خشکی

پژوهش حاضر با هدف مطالعه پاسخ های فیزیولوژیک، رشدی و عملکرد کنجد به کاربرد نانوکود پتاسیم، کیتوزان و فولویک‌اسید تحت تنش خشکی، در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی سمنان به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1398 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل، خشکی به عنوان عامل اصلی (آبیاری کامل، قطع آبیاری در 70bbch و 60 به‌ترتیب تنش متوسط و شدید) و نانوکود پتاسیم (صفر، 1.5 و 2.5 در هزار) و محلول پاشی (شاهد، کیتوزان، فولویک‌اسید و 50 درصد کیتوزان+ فولویک‌اسید) به‌عنوان عامل فرعی بودند. استفاده از نانوکود پتاسیم تحت شرایط نرمال و تنش، افزایش معنی دار کلروفیل b و کل، شاخص سطح برگ، تعداد کپسول، وزن هزاردانه و درصد روغن را در پی داشت. بیش‌ترین عملکرد دانه در کاربرد 1.5 و 2.5 در هزار نانوکود به‌همراه فولویک‌اسید به‌تنهایی یا در ترکیب با کیتوزان (به ترتیب 2516، 2277.5، 2506.6 و 2313.2 کیلوگرم در هکتار) بود. بالاترین محتوای روغن در کاربرد 1.5 و 2.5 در هزار نانوکود تحت شرایط آبیاری نرمال بود که افزایش 13.2 و 15.4 درصدی داشتند. محلول‌پاشی فولویک‌اسید به‌همراه نانوکود پتاسیم (1.5 در هزار) تحت تنش شدید خشکی بیش‌ترین فعالیت آنزیم های آنتی‌اکسیدانت کاتالاز، پراکسیداز، آسکوربات پراکسیداز و سوپراکسید دیسموتاز را نشان داد. به طورکلی، نتایج نشان داد که کاربرد 1.5 در هزار نانوپتاسیم و محلول پاشی تلفیقی کیتوزان و فولویک‌اسید تحت خشکی شدید، با بهبود صفات فیزیولوژیک منجر به تعدیل اثرات منفی ناشی از خشکی و افزایش شاخص های رشدی، عملکردی و کیفی کنجد شد.

study of physiological, growth, and yield responses of sesame to the application of potassium nano-fertilizer, foliar application of fulvic acid and chitosan under drought stress

this experiment works on the physiological, growth, and yield responses of sesame to the application of potassium nano-fertilizers, chitosan, and fulvic acid under drought stress in semnan agricultural and natural resources research center as a factorial split-plot based on randomized complete block design with three replications in 2019. the experimental treatments include drought as the main plot (normal irrigation, irrigation cut off in 70 and 60 bbch as moderate, and severe stress, respectively) and potassium nano-fertilizer (0, 1.5, and 2.5 per thousand) and foliar application (control, chitosan, fulvic acid, and 50% of chitosan+ fulvic acid) as sub-plots. application of potassium nano-fertilizer under normal and stress conditions significantly cuts chlorophyll b and total, leaf area index, number of capsules, 1000-seed weight, and oil percentage. the highest grain yield belongs to the application of 1.5 and 2.5 per thousand nano fertilizers, using fulvic acid alone or in combination with 50% chitosan (2516, 2277.5, 2506.6, and 2313.2 kg/ha, respectively). the highest oil content has been in 1.5 and 2.5 per thousand nano fertilizer application under normal irrigation, which has increased 13.2% and 15.4%, respectively. foliar application of fulvic acid with nano potassium fertilizer (1.5 per thousand) under severe drought stress show the highest activity of antioxidant enzymes catalase, peroxidase, ascorbate peroxidase, and superoxide dismutase. in general, the results show that the application of 1.5 per thousand nano potassium fertilizer and combined foliar application of chitosan and fulvic acid under severe drought by improving physiological traits, manage to modify the adverse effects of drought, increasing growth, yield, and quality indices of sesame.