بررسی عوامل موثر در خلا عملکرد برنج استان مازندران

این مطالعه به‌منظور بررسی عوامل تاثیرگذار بر خلا عملکرد برنج در منطقه جویبار واقع در استان مازندران با استفاده از دو روش آنالیز خط مرزی و نیز تحلیل مقایسه کارکرد در سال های زراعی 97-1396 و 98-1397 به‌صورت میدانی و مصاحبه حضوری با کشاورزان اجرا شد. در این راستا، به‌صورت کلی 120 مزرعه برنج واقع در محدوده جغرافیایی موردمطالعه در هر سال زراعی به‌‌گونه‌ای تعیین شدند که از نظر مکانی و زمانی دارای تنوع کافی باشند. در روش تحلیل مقایسه عملکرد، رابطه موجود بین عملکرد با متغیرهای کمی و کیفی اندازه‏گیری‌شده، با استفاده از روش رگرسیون چندگانه موردبررسی قرار گرفت. در روش آنالیز خط مرزی، براساس پروتکل پیشنهاد شده، یک خط مرزی به داده‌ها در نمودار پراکنش داده‌ها برازش داده شد. نتایج نشان داد که براساس تحلیل مقایسه کارکرد، خلا عملکرد مزارع برنج در منطقه جویبار 1842 کیلوگرم در هکتار و تاریخ برداشت مهم‌ترین عامل خلا عملکرد برنج بود. هم‌چنین، براساس تجزیه و تحلیل خط مرزی، خلا عملکرد مزارع برنج در این منطقه، به میزان 874 کیلوگرم در هکتار و مبارزه زیستی مهم‌ترین عامل خلا عملکرد برنج بود. بنابراین، نظارت و ارزیابی مداوم مدیریت محصولات زراعی در مزارع کشاورزان و شناسایی و از بین‌بردن یا کاهش خلا عملکرد و عوامل مدیریتی ایجادکننده آن ضروری است.

investigation of the effective factors on yield gap of rice in mazandaran province

this study is conducted to investigate the influential factors on rice yield gap in the joibar region, located in mazandaran province, by means of two methods of boundary line analysis and comparative performance analysis, in the cropping years of 2017 18 and 2018 19. it is carried out through fieldwork and face to face interviews with farmers, for which purpose, totally 120 rice fields located in the studied geographical area in each crop year have been selected in such a way that they had sufficient diversity in terms of location and time. in the comparative performance analysis method, the relation between yield and all measured quantitative and qualitative variables are examined, using multiple regression method. according to the suggested protocol in the boundary line analysis method, a boundary line is fitted to the data in the data distribution diagram. results show that according to the yield comparative performance analysis model, the yield gap of joibar rice fields has been 1842 kg/ha, and the harvest date has played the most important role in rice yield gap. also, according to the findings of border line analysis, the yield gap of rice fields in this region has been 874 kg/ha with the biological control being the most important factor in rice yield gap. therefore, continuous monitoring and evaluation of crop management on farmers’ fields and its identification is essential to eliminate yield gaps along with the management factors causing them.