اثر سوپرجاذب و کم‌آبیاری بر عملکرد، بهره‌وری مصرف آب و توابع تولید گوجه‌فرنگی گیلاسی

با توجه به کمبود منابع آبی و اثرات منفی آن بر عملکرد محصولات کشاورزی و لزوم تامین امنیت غذایی، ارائه راه‌کارهای موثر جهت بهبود مدیریت و بهره وری مصرف آب در این بخش ضروری است. بدین منظور در بهار 1398 آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه باهنر کرمان انجام شد. فاکتورهای پژوهش شامل سه سطح آبیاری fc100، fc75 و fc50 (100 و 75 و 50 درصد ظرفیت زراعی) به‌عنوان فاکتور اول و دو سطح سوپرجاذب شامل s0 و s5 (صفر و 5 گرم در هر کیلوگرم خاک) به‌عنوان فاکتور دوم بود که با پنج تکرار انجام شد. بیش‌ترین مقدار عملکرد (23/40 تن در هکتار) و بهره وری مصرف آب (36/10کیلوگرم بر مترمکعب) در تیمار fc100s5  مشاهده شد که نسبت به مقادیر ثبت‌شده در شرایط رطوبتی مشابه و بدون کاربرد سوپرجاذب به‌ترتیب 71/5 و 6/47 درصد افزایش داشت. بیش‌ترین مقدار کلروفیل کل (12/25 میلی گرم بر میلی لیتر) در تیمار fc100s5 مشاهده شد که نسبت به مقدار شاهد 44/19 درصد افزایش داشت. بیش‌ترین مقدار ویتامین ث (10/29 میلی گرم در صد گرم نمونه) نیز در تیمار fc50s0 مشاهده شد که نسبت به حداقل مقدار ثبت‌شده 72/18 درصد افزایش داشت. در مجموع بررسی نتایج به‌دست‌آمده نشان داد که بهره وری مصرف آب گوجه‌فرنگی گیلاسی با وجود کاهش 25 درصدی رطوبت ظرفیت زراعی در تیمارfc75s5، اختلاف معنی داری با تیمار fc100s0 نداشت. براساس نتایج این پژوهش، تابع درجه دوم به‌عنوان تابع بهینه برآورد صفات مذکور در شرایط کاربرد و عدم کاربرد سوپرجاذب قابل توصیه می باشد.

effects of superabsorbent and deficit irrigation on yield, water productivity and production function of cherry tomato

due to scarcity of water resources, its negative effects on agricultural yield, and the need to ensure food security, it is necessary to provide effective strategies to improve management and water productivity in this sector. accordingly, the present experiment has been carried out as a factorial based on completely randomized design during spring of 2019 in the research greenhouse of shahid bahonar university of kerman. the research factors include 3 irrigation levels fc100, fc75, and fc50 (100%, 75%, and 50% field capacity) as the first factor and two superabsorbent levels s0 and s5 (0 and 5 gr/kg soil) as the second factor, performed with five replications. the results show that the maximum yield (40. 23 ton/ ha) and water productivity (10.36 kg/) belong to fc100s5 treatment, increasing by 5.71% and 47.6%, respectively, compared to the values recorded in similar level of irrigation and nonsuperabsorbent polymer. the maximum value of total chlorophyll (25.12 mg/ml) are observed in fc100s5 treatment, which in turn increase by 19.44%, compared to the control. the maximum value of vitamin c occurs in fc100s0 treatment, being 18.27% higher than minimum recorded value. finally, the results show that the difference between irrigation water production of cherry tomato in fc100s0 and fc75s5 has not been not significant, despite 25% reduction in field capacity moisture at fc75s5. according to the results of this research, the quadratic production function is recommended as the optimal function to estimate the mentioned traits in terms of application and non application of super absorbent.