بررسی انتقال مجدد مواد فتوسنتزی ارقام مختلف جوتحت کاربرد منابع مختلف کودی در شرایط دیم

به‌منظور بررسی نقش قارچ میکوریزا بر کارایی و سهم انتقال مجدد مواد فتوسنتزی جو دیم، آزمایشی تحت شرایط مزرعه به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی سرابله، ایلام در سال زراعی 99-1398 اجرا شد. تیمار های آزمایشی شامل ارقام جو (محلی، ماهور، خرم و فردان) و منابع کودی شامل شاهد (عدم مصرف منابع کودی)، 50 درصد نیاز فسفر گیاه به‌صورت کود شیمیایی، قارچ میکوریزا، قارچ میکوریزا همراه با 50 درصد نیاز فسفر گیاه به‌صورت کود شیمیایی و 100 درصد نیاز فسفر گیاه به‌صورت کود شیمیایی بودند. نتایج این پژوهش نشان داد که اثر برهم‌کنش رقم در منابع کودی بر کارایی انتقال مجدد از سنبله، سهم انتقال مجدد سنبله در عملکرد دانه، کارایی انتقال مجدد از ساقه، سهم انتقال مجدد ساقه در عملکرد دانه، میزان فتوسنتز جاری، سهم فتوسنتز جاری و سرعت پرشدن دانه معنی دار بود. برهم‌کنش رقم فردان در قارچ میکوریزا همراه با 50 درصد کود شیمیایی فسفر دارای بیش‌ترین کارایی انتقال مجدد از سنبله، سهم انتقال مجدد سنبله، میزان فتوسنتز جاری، سهم فتوسنتز جاری و سرعت پرشدن دانه بود. بیش‌ترین کارایی انتقال مجدد از ساقه، سهم انتقال مجدد ساقه در عملکرد دانه از برهم‌کنش رقم محلی در تیمار شاهد (عدم مصرف منابع کودی) به‌دست آمد. با توجه به نتایج به‌دست‌آمده نشان داده شد که در شرایط دیم منطقه رقم جدید فردان در قارچ میکوریزا همراه با 50 درصد کود شیمیایی فسفر، می تواند توصیه شود.

Study on remobilization of photo-assimilates in different barley cultivars in response to the applications of fertilizer sources under dryland conditions

In order to investigate the effect of mycorrhizl fungi on dry matter remobilization of barley in dryland conditions, a field experiment has been carried out in factorial analysis based on randomized complete block design with three replications at the farm station of Sarablah Agricultural Research Cente, Ilam during 20192020 cropping season. Experimental factors include different barley cultivars (Mahali, Mahoor, Khoram, and Fardan) and fertilizer application is the control (without fertilizer application), 50% P chemical fertilizer, mycorrhizal fungi (Glomus mosseae, Glomus etunicatum and Rhizophagus irregularis), mycorrhizal fungi along with 50% P chemical fertilizer and 100% P chemical fertilizer. The results of this study indicate that the interaction of cultivar along with fertilizer application have had significant influence on dry matter remobilization efficiency from spike, contribution of spike reserves to grain yield, dry matter remobilization efficiency from stem, contribution of stem reserves to grain yield, current photosynthesis rate, contribution of current photosynthesis, and grain filling rate. Thus, the interaction of Fardan cultivar and mycorrhizal fungi along with 50% P chemical fertilizer has had the highest dry matter remobilization effeciency from spike, contribution of spike reserves to grain yield, current photosynthesis rate, contribution of current photosynthesis, and grain filling rate. In return, in this study the highest stem dry matter remobilization effeciency, contribution of stem reserves to grain yield, have been obtained from the interaction of Mahali cultivar along with control treatment. According to the results, in dryland conditions of the region, new cultivar of Fardan as well as mycorrhizal fungi along with 50% P chemical fertilizer can be recommended.