تاثیرکاربرد همزمان ورمی‌کمپوست و باکتری‌های ریزوسفری محرک رشد گیاه بر عملکرد دانه کنجد

به‌منظور بررسی تاثیر کاربرد هم‌زمان ورمی‌کمپوست و باکتری‌های محرک رشد بر شاخص های عملکرد، درصد روغن و پروتئین و هم‌چنین غلظت عناصر در دانه کنجد (.indicum l sesamum) یک آزمایش گلخانه‏ای به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در دانشگاه ولی عصر رفسنجان در سال 1393 به‌اجرا درآمد. فاکتورهای آزمایش شامل ورمی‌کمپوست در چهار سطح (صفر (v0)، یک (v1)، دو  (v2) و چهار (v3) درصد) و باکتری‌های محرک رشد در پنج سطح (بدون باکتری (b0)، تلقیح با یک باکتری از گروه سودوموناس‏های فلورسنت دارای توان حل فسفات‏های معدنی (b1)، تلقیح با جدایه‏ای از باکتری‌‏های آزوسپیریلوم (b2) و ازتوباکتر (b3) با توان تثبیت نیتروژن، و تلقیح مخلوط سه باکتری (b4)) بودند. نتایج نشان داد که کاربرد ورمی‌کمپوست و باکتری‌های محرک رشد، هر یک به‌تنهایی باعث افزایش معنی‏دار درصد روغن (به‏ترتیب تا 7/80 و 4/15 درصد)، غلظت پتاسیم، آهن و منگنز دانه کنجد شدند. هم‌چنین کاربرد هم‌زمان ورمی‌کمپوست و باکتری‌های محرک رشد توانست به‌طور معنی‌داری تعداد و وزن دانه، تعداد و وزن کپسول، میزان پروتئین دانه، غلظت نیتروژن، فسفر و مس دانه را افزایش دهد. در مجموع کاربرد هم‌زمان ورمی‌کمپوست و باکتری‌های محرک رشد، از طریق رابطه هم‏افزایی باعث افزایش عملکرد دانه کنجد و محتوای عناصر معدنی آن شدند.

Effect of combined application of vermicompost and plant growth promoting rhizobacteria on seed yield in Sesame

To study the effect of vermicompost and plant growth promoting rhizobacteria (PGPR) on yield indices, oil and protein percent and element concentration of seed in sesame (Sesamum indicum L.), a greenhouse experiment has been conducted in factorial based on completely randomized design with four replications at ValieAsr university of Rafsanjan in 2014. Experiment factors include four levels of vermicompost (zero (V0), 1 (V1), 2 (V2), and 4 (V3) percent) and five bacterial levels (without bacteria (B0), inoculation with an isolate from fluorescent pseudomonads group, having ability to dissolve inorganic phosphate (B1), Azospirillum sp. (B2), Azotobacter sp. (B3), and with the ability to fix nitrogen and a mixture of three bacteria (B4)). The results show that the application of vermicompost and PGPR alone significantly increase oil percentage (up to 80.7% and 15.4%, respectively), potassium, iron, and manganese concentration in seed sesame. Also, simultaneous application of vermicompost and PGPR are significantly enhanced along with weight of seeds, number and weight of capsule, protein of seed and concentration of nitrogen, phosphorous and copper in seed sesame. In general, the combined application of vermicompost and growthpromoting bacteria, through a synergistic relationship, have increased the yield and the content of mineral elements of sesame seeds.