اثر تیمارهای کودی نیتروژن بر صفات عملکردی، درصد اسانس و مقدار نیتروژن ساقه و برگ زیره سبز تحت رژیم‌های مختلف آبیاری در منطقه جنوب تهران

به‌منظور بررسی اثر تیمارهای کودی نیتروژن بر صفات عملکردی، درصد اسانس و مقدار نیتروژن ساقه و برگ زیره سبز تحت رژیم‌های مختلف آبیاری، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه آموزشی پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهد تهران در سال زراعی 96-1395 انجام گرفت. در این آزمایش کرت اصلی شامل رژیم‌های مختلف آبیاری در سه سطح (بدون تنش، تنش ملایم یا آبیاری براساس تخلیه 40 درصد آب قابل‌استفاده و تنش شدید یا آبیاری براساس تخلیه 80 درصد آب قابل‌استفاده) و کرت فرعی شامل تیمارهای کودی نیتروژن در چهار سطح 100 و 50 درصد توصیه کودی نیتروژن (اوره)، اعمال کود زیستی (نیتروکسین) به‌صورت بذرمال و تیمار ترکیبی کود زیستی و 50 درصد توصیه کودی نیتروژن بود. نتایج نشان داد که افزایش تنش کم‌آبیاری در سطح ملایم و شدید گرچه موجب افزایش درصد اسانس شد، اما اثر منفی آن بر صفات عملکرد و اجزای عملکرد، کلروفیل کل، غلظت نیتروژن ساقه و برگ گیاه و عملکرد اسانس قابل ملاحظه بود. مصرف کود نیتروژن تلفیقی (اوره+ نیتروکسین) نیز ضمن افزایش عملکرد و اجزای عملکرد زیره سبز، میزان درصد و عملکرد اسانس و هم‌چنین غلظت نیتروژن ساقه و برگ گیاه را افزایش داد و به‌طور کلی مطلوب‌ترین عملکرد کمی و کیفی زیره سبز را موجب شد.

The Effect of Nitrogen Fertilizer Treatments on Yield Traits, Essence Percentage, and Shoot Nitrogen Content of ‎Cumin under Different Irrigation Regimes in the Southern Region of Tehran

In order to study the effect of nitrogen fertilizer treatments on yield traits, essence percentage, and the amount of nitrogen in cumin stem and leaves under different irrigation regimens, an experiment has been conducted as split plot based on randomized complete block design with three replications in the 20162017 crop season at the Research Field of Agriculture Faculty, Shahed University, Tehran, Iran. In this experiment, the main plot is consisted of different irrigation regimes at three levels (no stress, mild stress or irrigation based on draining 40% of available water, and severe stress or irrigation based on draining 80% of available water) and the subplot includes four levels of nitrogen fertilizer treatments (100% and 50% fertilizer recommendation of nitrogen (urea), seed stained biofertilizer application (Nitroxin), and combination treatment of biofertilizer and 50% fertilizer recommendation nitrogen). The results show that increasing deficit irrigation at a mild level and, above that, at a severe level, while increasing the percentage of essence, has had a significant negative effect on yield and yield components, total chlorophyll, shoot nitrogen concentration, and essence yield. Application of combination nitrogen fertilizer (urea + Nitroxin) while increasing the yield and yield components of Cumin, increase the percentage and yield of essence, and shoot nitrogen concentration, generally causing the most desirable quantitative and qualitative yield of Cumin.