تاثیر کاربرد میکوریزا و هیومیک اسید بر صفات فیزیولوژیکی، عملکرد و کارایی مصرف آب پنبه در شرایط تنش کم‌آبی

به منظور بررسی تاثیر کاربرد میکوریزا و هیومیک اسید بر صفات فیزیولوژیکی، عملکرد و کارآیی مصرف آب پنبه آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1395 اجرا گردید. آبیاری در سه سطح (تامین 40، 70 و 100 درصد نیاز آبی گیاه) به عنوان عامل اصلی، میکوریزا در دو سطح (کاربرد و عدم کاربرد) و اسید هیومیک در دو سطح (صفر و 10 لیتر در هکتار) به عنوان عامل فرعی مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که استفاده از میکوریزا در شرایط تامین 100 و 70 درصد نیاز آبی گیاه به طور معنی‌داری شاخص کلروفیل، هدایت روزنه‌ای، تعداد غوزه در متر مربع و عملکردهای پنبه را افزایش داد، اما بیشترین افزایش این صفات در شرایط تامین 70 درصد نیاز آبی مشاهده گردید. همچنین بیشترین کارآیی مصرف آب در تیمار تامین 70 درصد نیاز آبی و کاربرد میکوریزا بدست آمد. کاربرد میکوریزا به طور موثرتری نسبت به کاربرد اسید هیومیک باعث بهبود صفات فیزیولوژیکی، عملکرد و کارآیی مصرف آب پنبه شد. نتایج نشان داد که با در نظر گرفتن کارآیی مصرف آب و عملکرد اقتصادی پنبه، تیمار تامین 70 درصد نیاز آبی پنبه و کاربرد میکوریزا برای زراعت این گیاه در بیرجند قابل توصیه می‌باشد.

Effect of mycorrhiza and humic acid application on physiological traits, yield and water use efficiency of cotton under water deficit stress conditions

In order to evaluate the effect of irrigation, humic acid and mycorrhiza application on physiological traits, yield and water use efficiency (WUE) of cotton, an experiment was carried out as a factorial splitplot based on a randomized complete block design with three replications in the research farm of Islamic Azad University of Birjand, Iran in 2016. Three irrigation levels (40, 70 and 100 percent of water requirement or PWR) were as the main plot and the combination of two mycorrhiza levels (non application and application) and two humic acid levels (0 and 10 L. ha1) were considered as subplot. The results showed that mycorrhiza application in conditions of supplying 100 and 70 PWR for the plant significantly increased the chlorophyll index, stomatal conductance, number of boll per m2 and yields of cotton, but the highest increase in these traits was observed in conditions of supplying 70 PWR. Also, the highest WUE in 70 PWR and application of mycorrhiza treatment was obtained.Generally, mycorrhiza application more effectively than the application of humic acid improved physiological traits, yield and WUE of cotton.The results showed that considering the WUE and economic yield of cotton, supplying 70 PWR and mycorrhiza application for this plant in Birjand can be considered.