بررسی تاثیر تنش خشکی بر فلورسانس کلروفیل برگ، عملکرد، اجزای عملکرد و کارایی اقتصادی مصرف آب ژنوتیپ‌های منتخب عدس

در استان خراسان رضوی، گیاه عدس رتبۀ دوم سطح زیر کشت را در بین حبوبات کاشته‌شده، به خود اختصاص داده است. به‌منظور بررسی اثر تنش خشکی بر عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپ‌های منتخب متحمل به تنش خشکی عدس، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار، در سال زراعی 941393 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد به اجرا در آمد. عامل اصلی شامل دو سطح آبیاری: عدم تنش خشکی و تنش خشکی (تامین 100 و 40 درصد نیاز آبی گیاه) و عامل فرعی شامل نُه ژنوتیپ (هشت ژنوتیپ متحمل و یک ژنوتیپ حساس) منتخب از بین 73 ژنوتیپ کشت‌‌شدۀ سال قبل بود. بر اساس نتایج، در شرایط عدم تنش، صفات تعداد دانه در غلاف، تعداد غلاف در مترمربع، شاخص برداشت، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک در ژنوتیپ mlc356 به‌طور معنی‌داری از سایر ژنوتیپ‌ها بیش‌تر بود؛ اما در شرایط تنش خشکی، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک این ژنوتیپ، دچار کاهش شدید گردید. در همین شرایط، کمترین درصد کاهش برای این دو صفت، در ژنوتیپ مشاهده گردید. در شرایط تنش، بالاترین و پایین‌ترین میزان هر دو صفت حداکثر عملکرد کوانتومی فتوسیستم ii و کارایی اقتصادی مصرف آب، به‌ترتیب در ژنوتیپ‌های cabralinta و mlc121 مشاهده شد. هم‌چنین مشخص شد که تعداد غلاف بارور در بوته و وزن هزاردانه، مهم‌ترین صفات تاثیرگذار بر عملکرد دانۀ عدس هستند.

Effect of Drought Stress on Leaf Chlorophyll fluorescence, Yield, Yield Components and Economic Water Use Efficiency of Selected Lentil Genotypes

Lentil (Lens culinaris Medik) enjoys the second largest cultivation area among all planted pulses in Khorasan Razavi Province. In order to investigate the effect of drought stress on yield and yield components of selected lentil droughttolerant genotypes, a splitplots experiment has been carried out with three replications at research field of Ferdowsi University, Mashhad, Khorasan Razavi Province, during 201213. The main factor is the two irrigation levels: Nondrought stress and drought stress (providing 100% and 40% of water requirement), while the subfactor includes nine genotypes. Results show that under nonstress conditions, the number of seed per pod, number of pods per square meter, harvest index, seed yield, and biological yield in MLC356 genotype have been significantly higher than other genotypes. However, under drought stress, the last two traits show a severe reduction. Under stress conditions, the highest and lowest levels of both maximum quantum efficiency of photosystem II and economic water use efficiency belong to Cabralinta and MLC121 genotypes, respectively. Also, it is determined that the number of fertilized pods per plant and 1000 seed weight have been the most important traits to affect lentil yield.