اثر اسید هیومیک بر شاخص‌های فیزیولوژیکی، بیوشیمیایی و عملکرد گوجه‌فرنگی تحت شرایط کم آبیاری

به‌منظور بررسی تاثیر تنش کم آبی و سطوح مختلف اسید هیومیک بر شاخص های فیزیولوژیکی و عملکرد گوجه‌فرنگی، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار، در مزرعه پژوهشی دانشگاه زنجان در سال 1395 انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل آبیاری در سه سطح (60، 80 و 100 درصد نیاز آبی گیاه) و محلول پاشی اسید هیومیک در چهار سطح (صفر، 100، 200 و 300 میلی گرم در لیتر) بودند. نتایج نشان داد که تنش کم آبیاری به طور معنی داری هدایت روزنه ای، شاخص پایداری غشا، محتوای نسبی آب برگ، کلروفیل و عملکرد بوته را کاهش داد و باعث افزایش مقدار پرولین و فعالیت آنزیم پراکسیداز شد. کاربرد اسید هیومیک فعالیت آنزیم پراکسیداز، محتوای نسبی آب برگ، مقدار پرولین، کلروفیل و شاخص پایداری غشا را تحت آبیاری نرمال و کم آبیاری افزایش داد و باعث کاهش هدایت روزنه ای گردید. بیشترین میزان فعالیت آنزیم پراکسیداز (207/1 واحد بر گرم وزن برگ تازه در دقیقه) و پرولین (5/11 میلی گرم در گرم بافت تازه) با کاربرد 200 میلی گرم در لیتر اسید هیومیک در تیمار کم آبیاری با 60 درصد نیاز آبی حاصل شد. بیشترین میزان محتوای نسبی آب برگ (6/78 درصد) و شاخص پایداری غشا (01/70 درصد) به‌ترتیب با کاربرد 300 و 200 میلی گرم بر لیتر اسید هیومیک در شرایط آبیاری 100 درصد نیاز آبی گیاه حاصل شد. حداکثر عملکرد بوته تحت آبیاری 100 درصد با کاربرد 200 میلی گرم در لیتر اسید هیومیک به دست آمد. با توجه به نتایج، کاربرد 200 میلی گرم در لیتر اسید هیومیک جهت بهبود شاخص های فیزیولوژیکی و عملکرد میوه گوجه فرنگی پیشنهاد می شود.

Effect of humic acid on physiological and biochemical indices and yield of tomato under deficit irrigation

In order to study the effect of water deficit stress and foliar spray of humic acid (HA) on physiological and yield traits of tomato, an experiment was carried out in a split plot based on randomized complete block design with three replications at the research filed of University of Zanjan, in 2016. Treatments consisted arrangement of three irrigation levels (starting irrigation at 100, 80 and 60 percent ETc) and 4 levels of HA (0, 100, 200 and 300 mg.l1). The results showed that deficit irrigation significantly decreased stomatal conductance, membrane stability index, leaf relative water chlorophyll a and b content and plant yield, and increased the proline content and proxidase activity. Treatment of HA enhanced proxidase activity, leaf relative water content, proline, chlorophyll, membrane stability index and plant yield under normal and deficit irrigation, and decreased stomatal conductance. The highest peroxidase activity (1.207 uints.g1FW.Min1) and proline content (11.5 mg.gFW1) was obtained with treatment of HA 200 mg L1 under irrigation 60 percent ETc. Also, maximum leaf relative water content (78.6 percent) and membrane stability index (70.01 percent) was achieved in HA 300 and 200 mg L1, respectively under irrigation 100 percent ETc. The maximum plant yield was obtained with application of HA 200 mg L1 under irrigation 100 %ETc. According to the results, application of HA 200 mg L1 can be proposed to improve physiological traits and increase fruit yield.