پارامتر‌یابی و ارزیابی مدلی ساده در شبیه‌سازی رشد و عملکرد گیاه سویا در شرایط اقلیمی تهران

هدف از این مطالعه، استفاده از مدلی ساده در بررسی اثر عوامل اقلیمی، مدیریت زراعی و ویژگی‌های رشدی گیاه در شبیه‌سازی رشد و عملکرد سویا در شرایط اقلیمی تهران بود تا ابزاری کارگشا برای مطالعه عوامل موثر بر عملکرد به‌کار گرفته شود. مدل برای شرایط اقلیمی تهران آزمون شد. سویا از منابع مهم تولید روغن و پروتئین گیاهی به‌شمار می‌رود. در این مطالعه، تولید و تجمع ماده خشک در بخش‌های رویشی و دانه سویا از تغییرات پارامتر‌هایی نظیر دمای پایه، شاخص سطح برگ حداکثر مشاهده‌شده و کسری از ماده خشک قابل‌انتقال به دانه در شروع پرشدن دانه بررسی شد. کاهش و افزایش دمای پایه به‌ترتیب سبب کاهش و افزایش طول دوره‌های فنولوژیکی، تولید ماده خشک و مواد تخصیص‌‌یافته به اندام‌های هوایی و دانه‌ها شد. کاهش و افزایش انتقال مجدد ماده خشک به دانه‌ها سبب کاهش و افزایش شاخص برداشت شد. برای ارزیابی مدل از برخی آماره‌های مبتنی بر اختلاف مقادیر شبیه‌سازی و اندازه‌گیری‌شده استفاده شد. دامنه عملکرد دانه شبیه‌سازی‌شده بین 1890-2220 کیلوگرم در هکتار با میانگین 1982.5 کیلوگرم در هکتار و دامنه عملکرد دانه مشاهده‌شده بین 1632–2254 کیلوگرم در هکتار با میانگین 2014.5 کیلوگرم در هکتار بود. جذر میانگین مربعات خطا (rmse) برابر 178.48 کیلوگرم در هکتار به‌دست آمد که معادل 9 درصد هر دو میانگین عملکرد شبیه‌سازی‌شده بود. تمامی نقاط در محدوده 80 درصد از خط 1:1 قرارگرفت که نشان می‌دهد مدل برای پیش‌بینی عملکرد سویا در شرایط اقلیمی تهران از دقت مناسبی برخوردار بوده است.