تعیین مناسب‌ترین الگو برای کشت دومنظوره علوفه و بذر یونجه براساس ارزش اقتصادی در منطقه زنجان

با توجه به اهمیت اصلاح الگوی کشت یونجه از طریق ترویج ایده کشت دومنظوره تولید بذر و علوفه یونجه، آزمایشی به‌صورت کرت‌های یک‏بارخردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی طی دوسال 1392 و 1393در استان زنجان اجرا شد. چهار الگوی کشت یونجه همدانی شامل بذرپاشی، کشت ردیفی با فاصله‌های 25، 50 و 75 سانتیمتر در کرت‌های اصلی و سه سطح مصرف بذر 10، 20 و 30 کیلوگرم در هکتار در کرت‌های فرعی قرار گرفت. نتایج تجزیه مرکب نشان داد کشت با فاصله ردیف 25 و 50 سانتیمتر بیشترین علوفه خشک را تولید نمودند. مصرف بذر بین 20 تا 30 کیلوگرم تفاوت معنی‌داری در عملکرد علوفه خشک نداشتند و بیشترین علوفه خشک را تولید کردند. به لحاظ کیفی، درصد جوانه‌زنی بذر تحت تاثیر فاصله ردیف‌ کشت و تراکم بوته قرار نگرفت ولی بذرهای حاصل از کشت 10 کیلوگرم بذر در هکتار، وزن هزار بذر بالاتری داشتند. به لحاظ اقتصادی بیشترین ارزش اقتصادی تولید دومنظوره از فاصله کشت 25 و 50 سانتیمتر و میزان مصرف 10و 20 کیلوگرم بذر در هکتار به‏دست آمد. بر اساس این نتایج، ارزش اقتصادی حاصل ازکشت یونجه در ردیف‌های50 سانتیمتری با مصرف 10 کیلوگرم بذر در هکتاربا کشت در ردیف‌های نزدیک‌تر و مصرف بذر بیشتر تفاوت معنی‌داری نداشت و می‌توان پیشنهاد نمود مزارع یونجه بذری با این الگو کشت شوند.