|
|
احسان به جمع (احسان جمعی) و نقش آن در مسئولیت مدنی
|
|
|
|
|
نویسنده
|
حکمت نیا محمود ,فیاضی مسعود
|
منبع
|
فقه و اصول - 1394 - دوره : 47 - شماره : 101 - صفحه:99 -115
|
|
|
چکیده
|
قاعده احسان یکی از قواعد مسلم فقهی است که رافع مسئولیت مدنی فرد در اتلافی است که در فرایند احسان به دیگران وارد میکند. قدر متیقن از این قاعده در جایی است که در احسان صورت گرفته حسن فاعلی و حسن فعلی توامان وجود داشته باشد. در احسان به فرد شرط است که خود احسان باید اتلاف گونه یا سبب زیانبار باشد؛ اما وقتی طرف احسان یک جمع است و آن احسان نیز فینفسه نه اتلاف است و نه سبب زیانبار، این سوال مطرح است که اگر در ضمن آن برخی از افراد جمع متضرر شدند آیا به فاعل آن ضمانی تعلق میگیرد یا خیر؟ در این مقاله با تفکیک مواردی که جمع به صورت عام مجموعی مورد احسان قرار میگیرند یا عام استغراقی یا عام علی البدل، ثابت شده که در جایی که احسان به نحو عام مجموعی و با لحاظ مصلحت عمومی صورت میگیرد، جریان قاعده و رفع ضمان بدون اشکال است. در همین صورت نیز تلاش شده با معیار عرفی کالدور- هیکس ضابطهای برای درستی مصلحت در نظر گرفته شده ارائه شود.
|
کلیدواژه
|
مسئولیت مدنی ,قاعده احسان ,احسان جمعی ,احسان فردی ,ضمان
|
آدرس
|
پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی, دانشیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی, ایران, پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی, پژوهشگر گروه منطق فهم دین پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی, ایران
|
پست الکترونیکی
|
msd.fayazi@gmail.com
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Authors
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|