تحلیل فقهی وضعیت ید امین در حالت ترک تقصیر

از نظر مسیولیت مدنی، ‌اصل اولی در استیلا بر مال دیگری ضمان و یکی از استثناهای آن ید امین است. امین، ‌تا هنگامی که مرتکب تعدی و تفریط (‌تقصیر) نشود، ضامن نقص یا تلف مال مورد امانت نیست. این مقاله در پی پاسخ به این پرسش است که در صورتی که امین پس از ارتکاب تقصیر، با توبه‌ای حقوقی به امانت‌داری مورد تعهد خود باز گردد، ‌آیا از ضمان حال تقصیر برایت می‌یابد یا خیر. این بحث با نگاه به ماهیت امانی برخی از عقود معین، ‌اهمیت بسیاری می‌یابد که ثمره آن در این جستار مورد تاکید واقع شده است. در این مقاله، با عنایت به بار کاربردی این مساله فقهی– حقوقی کوشش شده است که دیدگاههای سه گانه فقهای امامیه و ادله آنها طرح و ضمن بیان برخی از گزاره‌های فقهی موثر در باب ضمان و امانت ‌که در حل مساله موثرند، ادله هر سه نقد و ارزیابی شود و سرانجام، پاسخ پرسش یاد شده با توجه بیشتر به بعد عرفی مساله و داوری عقلا در برابر خواننده قرار گیرد.