بررسی فقهی نقش رشوه در تحقق جرم رانت ‌خواری از منظر فقه امامیه

نوشتار حاضر با بهره‌گیری از روش تحلیلی ‌توصیفی در پی بررسی فقهیِ نقش رشوه در تحقق جرم رانت‌خواری است. باتوجه ‌به تعریف رشوه و صدق اطلاق آن در غیرمورد حکم و قضاوت، آنچه که رانت‌خوار به دیگری اعطا می‌کند تا از یک سری امتیازات که استحقاق آن را ندارد برخوردار شود، رشوه محسوب و بنا بر اجماع فقها حرام است. با تتبع در کلام فقها روشن می‌شود که صدق رشوه علاوه بر مال، بر قول و فعل نیز صحیح است؛ در نتیجه، هرآنچه که شخص رانت‌خوار راجع به مقام مسئول انجام می‌دهد تا از امتیازات ویژه بهره‌مند شود در حکمِ رشوه است. شخص رانت‌ساز که همان مرتشی است نیز ملزم به بازگرداندن مال‌الرشوه است و در خصوص آن ضامن. راه خلاصی از آن، عودت مال به مالک است.

jurisprudential investigation of the role of bribery in realizing the crime of rent-seeking from the perspective of imami jurisprudence

using the descriptive analytical method, the present article investigates the jurisprudential role of bribery in the realization of the crime of rent-seeking. according to the definition of bribery and the truth of its application in cases other than rulings and judgments, what a rent-seeker grants another in order to enjoy a series of privileges that he does not deserve is considered bribery and according to the consensus of jurists, it is haram. by following the words of jurists, it becomes clear that the truthfulness of bribery is valid not only for money, but also for word and deed;as a result, whatever the rent-seeking person does to the official in order to benefit from special privileges is a bribe. the person making the rent, who is the mortashi (bribe receiver), is also required to return the bribe money and is a guarantor in this regard. the way to get rid of it is to return the property to the owner.