اخذ به عمومات و اطلاقات در مسائل مستحدث فقهی در پرتوِ تبیین ملاک مستحدث بودن

هر پدیدۀ جدیدی احکام فقهیِ ویژۀ خود را می‌طلبد. با کامل‌شدن دین قضایای نقلی جدیدی در شریعت صادر نمی‌شود، در این حال پژوهشگران دینی برای تعیین حکم فقهی پدیدۀ جدید، بایستی آن را در موضوع یکی از قضایای شرعی جای دهند و در پی آن با سوالی روبه‌رو می‌شوند که آیا برای پی‌بردن به حکم آن پدیده می‌توان به اطلاق یا عموم موضوع یا حکم آن قضیۀ شرعی تمسک کرد؟ نیز پرسشی که قبل از آن باید پاسخ دهند این است که ملاک جدیدبودنِ پدیده و معیار مستحدث‌بودن مسئله چیست؟در این مقاله که از لحاظ  شیوه گردآوری اطلاعات، کتابخانه‌ای و از لحاظ روش، توصیفی‌تحلیلی و از لحاظ هدف توسعه‌ای است، دو گونه مسئلۀ مستحدث معرفی می‌شود. در گونۀ اول پدیدۀ نو به‌صورتی است که اجرای حداقل یکی از قضایای شرعی را با مشکل روبه‌رو می‌کند. در گونۀ دوم، هنگام صدقِ عنوانِ موضوع قضیۀ شرعی بر پدیدۀ جدید با این معضل روبه‌رو می‌شویم که گاه صدق موضوعِ مسئلۀ شرعی بر پدیدۀ جدید مشکوک است و گاه باوجود احراز صدق آن بر پدیدۀ جدید، ماهیت یا کارکرد پدیده‌، جدید است و گاه پدیدۀ جدید، عَرَضی است که بر موضوع شرعی عارض شده است. تمسک به اطلاق در این گونه‌ها با اشکال نظری خاصی روبه‌رو است و حکم خاصی را در پی دارد که در این مقاله بیان شده است.

Acting upon generalities and applications in emerging jurisprudential issues in the light of explaining the criterion of innovation

Each special phenomenon requires its own jurisprudential rules. With the completion of religion, new narrative premises are not issued in Shari’a, however, in order to determine the jurisprudential ruling of new phenomena, religious scholars must place it in the subject of one of the Shari’a cases and then face the question of whether they can relay on the application or generality of the subject of ruling of that jurisprudential premise. Also, the question that must be answered before is what is the criterion of the novelty of the phenomenon and the emergence of the feature?In this article, which is a library in terms of data collection and a descriptive analytic in terms of method and developing in terms of purpose, two types of emerging issues are introduced. In the first place, the new phenomenon is such that it makes the implementation of at least one of the religious cases difficult. Secondly, when corresponding the tittle of the subject of the Shari’a case on a new phenomenon, we encounter the problem that the correspondence of the Shari’a issue on the new phenomenon is doubtful and sometimes the character or activity of the phenomenon is new despite its correspondence on the new phenomenon and sometimes new phenomenon appears in the religious subject. Reliance on these species is definitely faced with theoretical forms of the feature and follows the ruling expressed in this article.